EK o Južnom toku: Austrija i Bugarska nisu isto!
Evropska komisija još ispituje ugovor o Južnom toku koji je Austrija juče potpisala sa Rusijom, ali postoje bitne razlike u odnosu na slučaj Bugarske, kojoj je EU prošlog meseca naredila da obustavi radove na izgradnji gasovoda, rečeno je u sedištu EK.
“Austrija je potpisala komercijalni ugovor koji u svakom slučaju mora da bude u skladu sa zakonima EU”, izjavila je Sabine Berger, portparolka evropskog komesara za energetiju Gintera Etingera.
Ona je objasnila da glavni problem u slučaju Bugarske nije bio sam ugovor sa Gazpromom, nego to što je Bugarska mimo javnog konkursa angažovala izvođača radova na izgradnji gasovoda, čime je direktno prekršila evropske norme.
“Naš stav je i dalje da svi bilateralni ugovori koje Rusija ima sa članicama EU treba da se revidiraju i dovedu u sklad sa Trećim energetskim paketom i ostalim standardima EU”, rekla je Berger.
Ona je podsetila da je komesar Etinger početkom godine stupio u pregovore o ovom problemu sa ruskim ministrom energetike Aleksandrom Novakom, ali su razgovori prekinuti nakon što je Rusija osporila jurisdikciju EU nad Južnim tokom pred Svetskom trgovinskom organizacijom.
“Teško je pregovarati dok je pravna procedura u toku”, kazala je Berger.
Mada je ugovor koji je austrijski energetski concern OMV juče u Beču sklopio sa ruskim gasnim gigantom Gazpromom naišao na oštre kritike iz Vašingtona, u Briselu se još nisu odredili prema njemu.
Suština problema koji EU ima sa Južnim tokom je što Treći energetski paket (TEP), skup propisa EU u vezi sa energijom, zabranjuje da isto preduzeće ima monopol na proizvodnju i distribuciju gasa.
Bilateralni ugovori koje je Gazprom sklopio sa pet zemalja članica EU i sa Srbijom stavljaju ga u monopolsku situaciju, pa Brisel zahteva da se ti ugovori revidiraju do 1. januara, pre nego što TEP paket stupi na snagu.
Rusija je, međutim, zauzela stav da se odredbe TEP ne mogu primenjivati na Južni tok, jer on jednim delom teče kroz Srbiju koja nije članica EU, a drugim delom ispod Crnog mora, koje je, takođe, van teritorije EU.
U Briselu kažu da će Srbija, i pored toga što nije članica EU, takođe morati da prilagodi ugovor sa Gazpromom TEP-u, zato što je na to obavezuje članstvo u Evropskoj energetskoj zajednici.
