Škotska na putu ka nezavisnosti
Škotska je zemlja koja se nalazi u sklopu Ujedinjenog Kraljevstva i zauzima severnu trećinu ostrva Velike Britanije. Škotska se graniči sa Engleskom na jugu, okružena je Atlantskim okeanom, Severnim morem na istoku, a Irskom morem na jugozapadu. Pored kopna, u sastav zemlje ulaze i 790 ostrva.
Edinburg, glavni grad i drugi po veličini, bio je centar Škotskog prosvetiteljstva u 18. veku i transformisan je u komercijalni, intelektualni i industrijski centar Evrope.
Glazgov, najveći grad Škotske sa populacijom od nešto preko 584.000 stanovnika, nekada je bio jedan od vodećih svetskih industrijskih gradova i sada se širi.
Kraljevina Škotska pojavila se kao nezavisna suverena država u ranom srednjem veku i nastavila da postoji sve do 1707. godine. Nakon što je ušla u uniju sa carstvom Engleske i Irske, ona je ušla i u političku uniju sa Kraljevinom Engleskom 1. maja 1707. godine.
Pravni sistem Škotske ostao je odvojen od Engleske, Velsa i Severne Irske, a Škotska predstavlja posebnu nadležnost u javnom i privatnom pravu. Nastavile su i da postoje pravne, obrazovne i verske institucije različite od onih u Engleskoj.
Pisana istorija Škotske počela je sa dolaskom Rimskog carstva u južnu i centralnu Veliku Britaniju, kada su Rimljani okupirali teritoriju današnje Engleske i Velsa. Prema pisanju rimskih istoričara Škoti su pružali žestok otpor Rimljanima, a u jednom napadu su skoro potpuno zbrisali 9. legiju. Rimljani su ipak izvojevali pobedu i podigli Hadrijanov zid da kontroliše plemena sa obe strane zida. Rimska vojna okupacija trajala je 40 godina na severu iako je uticaj Rimljana na jugu bio veliki između 1. i 5. veka.
Škotska država ušla je u velikoj meri u uspešan i stabilan period između 12. i 14. veka.
Kako su u 18. veku trgovinske tarife sa Engleskom ukinute, trgovina je procvetala, pogotovo sa kolonizovanom Amerikom.
Do američkog rata za nezavistost 1776. godine Glazgov je bio svetska luka za duvan, dominantan u svetskoj trgovini. U 19. veku Glazgov je postao jedan od najvećih gradova na svetu, poznat kao "drugi grad kraljevstva“ posle Londona.
1878. godine uprkos protivljenju Rimokatoličke crkve obnovljena je hijerarhija u zemlji, a katolicizam je postao značajna denominacija u Škotskoj.
Istorijski Univerzitet u Glazgovu postao je lider u britanskom visokom obrazovanju ispunjavajući obrazovne potrebe mladih iz srednje klase, za razliku od visoke klase. Univerzitet Sent Endruz je pionir u prijemu žena na škotskim univerzitetima. Od 1892. godine škotski univerziteti su mogli da priznaju diplome ženama i broj žena se stalno povećavao na univerzitetima do početka 20. veka.
Škotska ima ograničenu samoupravu u okviru Ujedinjenog Kraljevstva kao i zastupljenost u parlamentu Velike Britanije. Izvršna i zakonodavna vlast prenete su na Vladu i škotski parlament u Edinburgu.
Parlament Ujedinjenog Kraljevstva zadržava vlast nad određenom listom oblasti eksplicitno navedeno u Zakonu Škotske iz 1998. godine, uključujući poreze, socijalnu zaštitu, odbranu, međunarodne odnose i emitovanje.
Škotski parlament ima zakonodavnu vlast za sve druge oblasti koje se odnose na Škotsku, kao i ograničenu moć da menjaju porez na dohodak. Škotski parlament čini 129 članova čiji mandat traje 4 godine. Kraljica imenuje jednog od članova škotskog parlamenta za premijera. Ostali ministri imenuju prvog ministra u služe pod njegovom kontrolom. Zajedno oni čine škotsku vladu, izvršnu ruku decentralizovane vlasti.
2007. godine škotska vlada je osnovala "Nacionalni razgovor“ o ustavnim pitanjima, predlažući niz opcija kao što su povećanje ovlašćenja škotskom parlamentu i održavanje referenduma o nezavisnosti Škotske.
U 2012. procena je da je škotski izvoz u UK bio 26 milijardi funti , od čega je 59 % ( 15,4 milijardi RSD ) prihod od primarnih izvoznih proizvoda Škotske uključuju viski, elektroniku i finansijske usluge. Bruto domacći proizvod ( BDP ) , uključujucći i naftu i gas proizvedenog u škotskim vodama, procenjena je na 150 milijardi funti za kalendarsku 2012 godinu.
Ako Škotska postala nezavisna, ona će držati 95% tekućih rezervi nafte i gasa u Velikoj Britaniji. Škotska ima potencijal obnovljive energije, a veliki resurs su vetrovi.
