SPOMENIK KULTURE U ŠIDU! Galerija Sava Šumanović privlači ogroman broj posetilaca
Umetnički fond broji 417 dela, od toga 350 slika urađenih tehnikom ulja na platnu i 67 skica u raznim tehnikama.
Galerija slika „Sava Šumanović“ u Šidu je osnovana 1952. godine na temelju darovnog ugovora gospođe Perside Šumanović slikareve majke. Zahvaljujući njenoj velikoj želji, plemenitosti i upornosti, deset godina nakon smrti sina jedinca, poklonila je gradu Šidu legat neprocenjive umetničke i materijalne vrednosti. Prema odredbama ugovora, legat je smešten u porodičnu kuću Šumanovića u kojoj je do tada bio Opštinski sud.
Umetnički fond Galerije u Šidu broji 417 dela, od toga 350 slika urađenih tehnikom ulja na platnu i 67 skica u raznim tehnikama (crtež, pastel, akvarel, razblažena tempera)
Najveći broj slika pripada poslednjem stvaralačkom periodu (šidskom), naslikane su u Šidu tokom poslednje decenije slikarevog života. Manji deo zbirke, ali samo po broju, a ne po značaju čine slike koje je umetnik doneo iz Pariza.
Nakon smrti Perside Šumanović, u posed Galerije došla su i mnogobrojna dokumenta koja je ona sačuvala, a od velikog su značaja za proučavanje umetnikove ličnosti i dela!
Izložbeni prostor galerije iznosi 600 m² što pruža mogućnost da u stalnoj postavci bude izložen veliki broj slika. Posetiocima galerije pružena je mogućnost da se u potpunosti upoznaju sa poslednjom decenijom stvaralaštva Save Šumanovića!
U neposrednoj blizini Galerije, u ulici koja danas nosi njegovo ime nalazi se Spomen kuća Save Šumanovića. Porodičnu kuću, koja je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture, opština je otkupila od naslednika i od 1982. godine je otvorena za posetioce. U ovoj kući slikar je proveo detinjstvo i poslednje godine života. U njoj je sačuvan porodični nameštaj i atelje u kom je stvarao remek dela. Iz ove kuće je odveden 28. avgusta 1942. godine.
Spomen kuća Save Šumanovića
U ovoj kući umetnik je proveo ranu mladost i poslednje godine života, i iz ove kuće je 28. avgusta 1942. godine odveden na stratište. Kuću je sagradio 1867. godine Paja Nikolić za potrebe pivare. Krajem 19. veka, teča Save Šumanovića, dr Dragutin Grčić, otkupio kuću od P. Nikolića.
Mlada porodica Šumanović doselila se u ovu kuću iz Vinkovaca, kada se Milutin Šumanović penzionisao. Sava je tada imao četiri godine. Porodična kuća Šumanovića, u kojoj je smeštena galerija, bila je izdata za potrebe suda.
Prvobitno, kući su pripadala i dva susedna placa gde se nalazio ekonomski deo domaćinstva i objekti za poslugu. Nakon Šumanovićevog povratka iz Pariza, 1930. godine, kuća je prilagođena potrebama umetnika. Sav nameštaj i predmeti izloženi u kući pripadali su porodici. U vreme nacionalizacije nakon drugog svetskog rata, Persida Šumanović je uspela da zadrži kuću i u potpunosti sačuva sinovljev atelje u kom je nastalo preko 600 slika. Gospođa Persida je ovde primila Tita 1965. godine, i u ovoj kući je preminula 1968. godine.
Porodica Šumanović je stara ugledna šidska trgovačka porodica. Otac Save Šumanovića, Milutin (1862–1937), po struci je bio inženjer šumarstva. Oko 1885. stupio je na funkciju upravnika šumarije u Vinkovcima. Oženio se 1894. godine Persidom Tubić (1875-1968), ćerkom uglednog šidskog trgovca Save Tubića. Sava je bio njihovo jedino dete.
Galeriju posećuju svi ljubitelji umetnosti i slikarstva Save Šumanovića kako domaći tako i strani.
U Galeriji je trenutno aktuelna stalna postavka slika Save Šumanovića, a gostujuća je izložba "Šidijanke Save Šumanovića" u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu.
