Garantovana penzija od 1.000 dinara po godini staža

Hrvatsku očekuje reforma penzionog sistema. Javnost, a pogotovo stariji građani i oni kojima se penzija bliži, očekuju od vlasti u Zagrebu da reguliše postojeće zakonske regulative vezane za penzioni sistem. 

Trenutna garantovana penzija je 63 kune (oko 1.000 dinara) po godini staža sa platama ispod 75 odsto prosečne zarade, ali kada je reč o prevremenoj penziji iznos je znatno manji, prenosi večernji.hr

Za dve nedelje hrvatska vlada bi trebalo da usaglasi konačan predlog penzione reforme.

Slično kao i radnički minimalac, Hrvatska godinama reguliše najniži iznos penzije. Od prvog jula ove godine vrednost najniže penzije za jednu godinu penzionog staža oznosi 63 kune, što znači da neko sa minimalnih 15 godina godina staža i 65 godina života može da dobije penziju od 954 kune (oko 15.000 dinara).

Hrvatska država, sa druge strane radniku koje ove godine ode u starosnu penziju sa 32 godine staža garantuje penziju od 2.035 kuna (oko 32.000 dinara).

Konačni iznos penzije može biti i veći jer na njenu visinu, naravno, utiče i visina plate tokom radnog veka. Danijel Nestić, analitičar Ekonomskog instituta, navodi da bi svima koji su zarađivali manje od 75 odsto prosečne zarade u državi – trenutno manje od 4700 kuna (74.500 dinara)  – penzije bile niže da ne postoji njen zagarantovani iznos. Treba napomenuti da se vrednost najniže penzije primenjuje samo na radnike koji odlaze u punu starosnu penziju, dok se prevremenim penzionerima penzija umanjuje do 20 odsto.

Invalidske penzije se takođe određuju prema drugim pravilima.

Prema poslednjim poznatim podacima Hrvatskog državnog zavoda za statistiku, 38 odsto zaposlenih u pravnom sektoru  odnosno 364 hiljade ljudi zarađivalo je u martu 2017. manje od 4500 kuna (71.000 dinara) neto. Tom broju, navodi večernji.hr, treba uzeti u obzir većinu od 230 hiljada ljudi koji se bave zanatstvom, slobodnim profesijama i poljoprivredom koji su uglavnom prijavljeni na minimalnu zaradu. Sve u svemu, uz 250 hiljada povlašćenih penzionera, Hrvatska ima i gotovo 600.000 penzija koje nisu u celosti pokrivene uplatama doprinosa.

Zbog toga, penzija osobe koja je celi radni vek bila prijavljena na minimalnu zaradu, biće ista kao i penzija osobe koja zarađuje (i plaća doprinose) oko 4000 (oko 63.000 dinara) ili 4700 kuna (oko 74.000 dinara) neto.

Problem nastaje sa osiguranicima koje idu u prevremenu penziju. Oni, prenosi večernji.hr, imaju dvostruki problem.

Prvi predstavlja neisplata 27 odsto dodatka na deo njihove starosne penzije, o čemu je u hrvatskoj javnosti dosta bilo reči. Drugi je problem što se na osiguranike prevremene penzije primenjuje drugačija formula pri određivanju najniže penzije i po njoj osiguranici koji nameravaju da odu u prevremnu penziju, a koji imaju manje zarade, prođu znatno nepovoljnije.

Hrvatska je propisala da se ovih 63 kune po godini staža priznaje u punom iznosu samo do 2002. godine i početka reforme, a nakon toga na njima se primenjuje koeficijent 0,75 u skladu sa uplatama. Razliku je trebalo da pokrije prinos za prevremnu penziju, ali to nije slučaj.

U Hrvatskoj i dalje traju polemike na ovu temu, a vlasti u Zagrebu i dalje raspravljaju kako bi do došlo do korekcija u penzionom sistemu.