Da li ste ovo očekivali: Manje od pola Rusa su pravoslavci!

Istraživanje organizacije Sreda deo je nacionalnog projekta Arena (akronim od Atlas REligija i NAcionalnosti Rusije). Tokom 2012. godine anketirano je 56.900 ispitanika iz cele zemlje, čime je pokriveno 98,8 odsto oblasti zemlje.

Učesnici ankete bila su lica starija od 18 godina kako iz gradskih, tako i iz seoskih sredina. Iz svakog anketiranog federalnog regiona ispitano je između 500 do 800 ljudi. 

Po rečima onih koji su istraživanje sproveli, svrha projekta je steći uvid u religijsku i etničku komponentu na detaljniji način od popisa. Važnost obeju činilaca, a pogotovo verskog, jeste u tome što oni veoma utiču na indetitet ljudi koji žive u Rusiji. Drugo, religijski aspekt decenijama nije izučavan, budući da je Sovjetski savez bio sekularna zemlja, izuzetno protivna religijama.

Istraživanjem je utvrđeno da je manje od polovine stanovnika Rusije neke od hrišćanskih denominacija. Pravoslavnih ima 41 odsto, od kojih oko 5 procenata redovno ide u crkvu. Još sedam procenata stanovnika su rimokatolici, zatim Jermeni, kao i pripadnici neke od protestantskih crkava.

Najviše pravoslavaca su etnički Rusi. Njih 46 odsto sebe smatraju pravoslavcima, dok ih je 25 odsto nereligiozno. Procentualno gledano, najpravoslavniji narod su Mordvini. Čak 60 odsto pripadnika ovog uralskog naroda su pravoslavci. Odmah do njih su turkomanski Čuvaši, od kojih 58 odsto potpada pod Moskovsku patrijaršiju.

Druga najbrojnija religija je islam. Tačno 6,5 procenata stanovnika Rusije su muhamedanci, što manje-više odgovara i popisu stanovništva, tj. etničkim zajednicama koje su dominantno islamske. Broj muhamedanaca nije u padu zahvaljujući jakom prilivu imigranata iz srednjoazijskih republika koji su odgojeni u maniru jake posvećenosti veri.

Važno je istaći da oko 6,5 miliona ruskih muslimana (od 9,5 miliona, koliko ih ima) nisu članovi sebe ne vide kao članove ijednog od islamskih verskih učenja (suniti, šiiti...).

Četvrtina stanovnika najveće zemlje sveta nisu religiozni, mada za sebe kažu da su na neki način produhovljeni. Broj ateista, odnosno onih koji nisu verni iznosi oko 13 procenata. Broj je očito daleko manji nego u vremenu Sovjetskog saveza, međutim ateizam u Rusiji nije u padu. Naprotiv.

Od 2005. godine broj verujućih je u Francuskoj pao za 20 odsto, a u Sjedinjenim Američkim Državama za 13 stotih. Sa druge strane, u Rusiji je taj pad samo 2 procenta. Gledano po etničkim zajednicama, najveći broj ateista je među Jevrejima (27 odsto), dok ostali obigravaju oko proseka.

Stav prema Ruskoj pravoslavnoj crkvi

Procenat ispitanika koji imaju krajnje povoljan stav prema ulozi RPC sličan je broju onih koji su pravoslavni, ali to ne utiče na sekularni pogled na svet Rusa.

Pola anketiranih jeste za aktivnu ulogu crkve na poljima morala i društva, ali istovremeno nije za to da se crkva meša u politiku, dok dodatnih 30 odsto izričito nije za mešanje sveštenstva u državne poslove.

Takođe, 47 odsto ispitanih veruje da je uloga RPC u istoriji Rusije bila pozitivna, tj. da je gurala zemlju napred. Nasuprot njima, samo 9 odsto u crkvi vidi entitet koji je kočio razvoj Rusije.