SVETI TRIFUN: Zaštitnik bračne ljubavi i vernosti
Širom sveta ljudi danas slave zaštitnike iskrene ljubavi. Dok katolici obeležavaju Svetog Valentina, pravoslavni vernici slave Svetog Trifuna, velikomučenika koji je poginuo 250. godine u Nikeji.
Stradao je od mača rimskog cara Trajana Decija. Sahranjen je skromno, na sopstveni zahtev, u selu Kampsadi u Frigiji, gde je i rođen.
Mošti su potom prenete u Carigrad, dok su u 9. veku pohranjene u novosagrađenoj katedrali Svetog Trifuna u Kotoru.
Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici Svetog Trifuna slave kao velikomučenika koji je postradao za hrišćansku veru, ne isključujući njegov značaj kao zaštitnika bračne ljubavi i vernosti, koje su deo hrišćanske propovedi.
Bračna ljubav je, prema hrišćanskom učenju u ravni ljubavi prema Bogu, o čemu svojim delima najbolje svedoče Hristovi velikomučenici, među kojima je i sveti Trifun. U Ohridskom prologu vladike Nikolaja Velimirovića, piše da je velikomučenik Trifun poginuo 250. godine u Nikeji od mača rimskog cara Trajana Decija. On govori o skromnosti i isceliteljskoj moći svetitelja Trifuna, koji je u detinjstvu čuvao guske i jedini mogao pomoći ludoj kćeri cara Gordijana III.
"Sveti Valentin je bio episkop u italijanskom gradu Interamni, gde se proslavio kao iscelitelj brata rimskog tribuna Frontana i Herimona, sina poznatog filosofa Kratona, čime je mnoge preobratio u hrišćansku veru", piše vladika Nikolaj.
Srpski narod u okolini Zaječara posvećuje mu čak tri dana slavlja, nadajući se njegovoj zaštiti u zimsko vreme, kada vukovi nanose ogromne štete u tim krajevima, gde je ovčarstvo važna privredna delatnost.
SPC dan svetog Valentina obeležava 30. jula, odnosno 13. avgusta, ali ne kao zaštitnika zaljubljenih. Iz kalendara Katoličke crkve, 14. februar je izbrisan kao dan posvećen svetom Valentinu zbog želje za smanjenjem broja svetih dana kod onih svetaca o kojima nije bilo jasnih istorijskih činjenica.
Običaj da se polovinom februara slavi praznik zaljubljenih potiče iz vremena antičke Grčke i Rima, kada su slavljena božanstva plodnosti i zaštitnici svetosti braka. Na Dan zaljubljenih običaji su različiti i sve više se vezuju za potrošačko društvo, dok se u pravoslavnim hramovima i u pravoslavnim domovima na Trifundan poštuje pretežno vekovna tradicija crkve. Svetog Trifuna slave mnogobrojni esnafi, vinogradari, mehandžije, a na liturgijama se pominju stradanje svetitelja Trifuna.
