Vidovdan - izbor za nebesko carstvo!

Za srpski narod značaj Vidovdana je višestruki. Od niza istorijskih događaja koji su obeležili ovaj datum najznačajniji je svakako Kosovski boj i pogibija kneza Lazara, a od početka xx veka ovaj dan proslavlja se i kao crkveni praznik Svetog velikomučenika kneza Lazara i svetih mučenika.

Vidovdan kao verski praznik

Srpska pravoslavna crkva obeležava svake godine 15. juna po julijanskom kalendaru, a 28. juna po gregorijanskom kalendaru, jedan od najvećih srpskih praznika. Kod Srba je praznik poznat pod nazivom Vidovdan, a kod Bugara Vidov den.

O poreklu narodnog naziva za ovaj praznik postoji više verzija. Prema najstarijim podacima praznik je u hrišćanstvo ušao kao ostatak paganskih običaja, odnosno nastavak slavljenja slovenskog paganskog božanstva Svetovida, koji je bio bog obilja i rata, i vrhovni bog slovenske mitologije. Postoje i druga tumačenja prema kojima su nemački katolički rudari Sasi, doneli kult svetog Vida, koji je prilagođen lokalnom stanovništvu.

Istorijski događaji na Vidovdan

Srpska vojska pod vođstvom kneza Lazara sudarila se sa turskom vojskom pod vođstvom Murata, 1389. godine, na Kosovu.Knez Lazar je izgubio život u borbi sa Turcima. Ovaj istoriski koliko bitan za istoriju toliko je bitan i za buđenje nacionalne svesti kod Srba, što objašnjava zašto je Vidovdan uključen u verski i nacionalni praznik.

Na današnji dan 1914. godine izvršen je atentat na nadvojvodu Franca Ferdinanda u Sarajevu, što je bio povod da se otpočne Prvi svetski rat, a na isti dan 1919. godine potpisan je Versajski sporazum, čima je okončan Veliki rat.

Srpski kralj Aleksandar I Karađorđević, 1921.godine doneo je Vidovdanski ustav, Ustav kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Ovo je prvi ustav južnoslovenske države, a ime je dobio po danu na kom je sklopljen.Važio je od 6. januara 1929. godine.

Lazarev izbor za nebesko carstvo

Ideja žrtve za više vrednosti učinili su Vidovdan mitskim danom. Dramatični događaji koji su se odigrali 28. juna podigli su nacionalnu svest Srba. Narodni duh krenuo je da se širi kroz epsku poeziju, a knez Lazar zbog podviga koji je učinio na kosovu postao je deo epske istorije. Knez Lazar postao je simbol borbe protiv turskog okupatora.

Nauka o Vidovdanu, kult ovog praznika,vezuje za kosovski mit tek u 19. veku, u vreme romantizma i buđenja nacija. Kult objedinjuje stare narodne običaje posvećene proleću, kult mrtvih i legendu o Kosovskom boju.