"VEŠANJE NA TERAZIJAMA" Mnogi prođu pored ovog spomenika, a ne znaju ni kome je posvećen i kakvu jezivu priču krije
Tela su ostavljena da danima, u znak pretnje-
Većina Beograđana, kao i onih koji dođu u našu prestonicu u posetu, sigurno ne znaju da se na Terazijama nalazi spomenik koji ima važnu ulogu, a to je da nas podseti da nikako ne smemo da zaboravimo zločine koji su izvršeni nad našim narodom.
I to ne samo da nas podseti, već da nas opomene da nikada ne smemo da dozvolimo da se tako nešto slično ikome ponovi.
Naime, izraz „vešanje na Terazijama“ malo ko zna šta zaista opisuje, a mnogi ga koriste. Ovaj zraz je vezan za zločin nemačkih nacista. U ranim jutarnjim časovima 17. avgusta 1941. godine nemački okupatori su u Beogradu poslali opomenu svima onima koji bi eventualno pomislili na otpor, tako što su u centru grada, na banderama na Terazijama, obesili petoricu Srba koji su ranije streljani u dvorištu Gestapoa.
Tela su ostavljena da danima, u znak pretnje, vise na stubovima javne rasvete kao vrhunac poniženja jednog grada, ljudskosti…
Ubijeni su:
- učenik Milorad Pokrajac,
- krojač Jovan Janković,
- obućar Svetislav Milina,
- zemljoradnici Velimir Jovanović i Ratko Jević.
Od 1983. godine, kao znak sećanja na jeziva stradanja, upravo na ovom mestu, na Terazijama, stoji spomenik posvećen petorici Srba.
Ogromni crni obelisk visok četiri metra i prečnika 80 centimetara, rad vajara Nikole Jankovića i danas stoji na Terazijama. Oni koji ga pažljivo zagledaju videće uklesane prizore vešanja i stihove čuvenog Vaska Pope „Recite zemljokradicama da pod ovom našom zvezdom voćke smrti više ne sade, jer će ih pojesti voćke“.
U neposrednoj blizini spomenika, postavljena je bronzana spomen-ploča sa imenima ubijenih rodoljuba i epitafom: “Borcima za slobodu koje su fašistički okupatori obesili na Terazijama 17. avgusta 1941. godine – građani Beograda”. Bronzana spomen-ploča sa imenima ubijenih i epitafom je nekoliko puta kradena, a originalne bandere-vešala na kojima su visili nesrećni Srbi umetnički su prerađena i preneta su prilikom izgradnje Aleje streljanih rodoljuba 1941-1944 na Novo groblje gde je uređeno posebno spomen obeležje.
Međutim, prilikom rekonstrukcije kompleksa 2003. godine neko je ukrao i vešala! Bandere su kasnije pronađene, ali su u tom trenutku već bile isečene i nepopravljivo uništene. Od tada, na Novom groblju su samo replike.
