Izložba Jubileji 2019: Crnjanski, Kiš, Pavić i Izložba minijaturnih knjiga u Novom Sadu

U petak pre podne Sajam knjiga u Novom Sadu su posetili književnici i osnivači Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju "Adligat" Ljubivoje Ršumović, Miloš Janković i Viktor Lazić. Posetiocima Sajma gosti su govorili o eksponatima na dve izložbe koje je ovo udruženje poklonilo Novosađanima tokom trajanja Sajma:  Izložbi "Nataša Ršumović" minijaturnih knjiga iz trideset zemalja sveta i postavki "Jubileji 2019: Crnjanski, Kiš, Pavić".

Izložbu minijaturnih knjiga "Nataša Ršumovićč" čine većinom knjige supruge Ljubivoja Ršumovića, koja je je čitavog života sakupljala najmanje knjige na svetu i knjige koje je Viktor Lazić, tokom svojih putovanja sakupljao na svim meridijanima. Na izložbi se, pored knjiga na petnaestak jezika, mogu videti i specijalizovane kolekcije budističkih minijaturnih molitvenika, zbirka srpska književnost u minijaturi, religija u minijaturi kao i zbirka malih komunističkih knjiga iz celog sveta.

Izložba "Jubileji 2019: Crnjanski, Kiš, Pavić" prikazana na vetrinama na glavnoj pešačkoj stazi u neposrednoj blizini glavne bine. Ovom izložbom smo podsetili javnost na značajne ljude srpske kulture i ujedno prikazali jedan deo nepoznate građe koja se nalazi u Adligatu. Navršilo se tačno sto godina od kada je Miloš Crnjanski objavio svoju "Liriku Itake i komentari" 1919. godine. Na izložbi je prikazano prvo izdanje sa potpisom autora, prvo posleratno izdanje (1959) kao i originalna prepiska Miloša Crnjanskog i Gvide Tartalje u vezi sa ponovnim objavljivanjem ove kultne knjige posle rata. Radi se o pismima velikog značaja koja nam pružaju drugačiji i bliži pogled na život Crnjanskog.

Trideset godina od smrti Danila Kiša (1935-1989) obeleženo je izložbom na kojoj je po prvi put javnosti prikazan original Kišovog pisma Milošu Jankoviću, zapravo predložak za Kišovo slavno delo "Saveti mladom piscu". Veliki maestro srpske književnosti poslao je pismo Jankoviću na njegov rođendan. Od tada je Janović objavio 76 knjiga i postao ugledan književnik, osnivač i legatar Adligata. Pored pisma, na izložbi su prikazane i dve knjige sa Kišovim posvetama književnom kritičaru Pavlu Zoriću.

Pavićevih devedeset godina od rođenja i deset godina od smrti prikazano je putem prijateljstva sa Miodragom Pavlovićem sa kojim je drugovao decenijama. U legatu Miodraga Pavlovića nalazi se šesnaest Pavićevih posveta koje su sada prvi put prikazane javnosti. Napisane su većinom na prvim izdanjima knjiga i na slikovit način govore o jednom prijateljstvu i jednom veku. Tu si i posvete na prvom izdanju prve Pavićeve knjige "Palimpsesti" i na prvom izdanju "Hazarskog rečnika" na kome mu je napisao "Dragome Miji Pavloviću sa sećanjem na tamni vilajet naše jučerašnjice, 1984".