INVAZIJA SAUDIJACA NA SIRIJU – Hoće li je ZAISTA biti?
Saudijska Arabija najavila je da je spremna da pošalje kopnene snage u Siriju, međutim, analitičari se pitaju da li bi taj potez Saudijcima doneo više štete nego koristi.
Portparol vojske Saudijske Arabije brigadni general Ahmed Asiri najavio je 4. februara da je kraljevina Saudijska Arabija spremna da pošalje kopnenu vojsku u Siriju u borbu protiv tzv. Islamske države.
Saudijska Arabija je još od septembra '14-te deo međunarodne koalicije protiv Islamske države (IS), predvođene Sjedinjenim Američkim Državama, iako se IS poziva na uverenja i doktrine službene škole islama u Saudijskoj Arabiji – vehabizma, ogranaka sunitskog islama.
U međuvremenu, Saudijska Arabija je pokrenula i novu muslimansku koaliciju protiv IS-a, ali pojedini analitičari smatraju da se iza nje krije pokušaj saudijskog režima za islamskom podrškom protiv takmaca i neprijatelja Rijada – Irana.
Rat u Jemenu – neuspeh u startu?
Rat protiv IS-a je bio sporedni prioritet za Rijad, koji se gotovo u potpunosti usmerio prema ratnom delovanju u Jemenu. Dolazak novog kralja Salmana u januaru 2015-te započeo je novo doba direktnih vojnih intervencija u Jemenu, u šta se posebno uključio njegov sin Mohamed. IS i Sirija bili su samo još jedan od raznih frontova protiv iranskih saveznika.
Postavlja se pitanje je da li će saudijci poslati ozbiljnu količinu kopnenih snaga u Siriju, uprkos velikim najavama koje su izrečene i u prisustvu američkog državnog sekretara Džona Kerija. Rijad je teškom mukom okupio arapsku koaliciju, a malo koja država je bila spremna da pošalje kopnenu vojsku u Jemen.
Glavna strategija rata u Jemenu su bili vazdušni napadi, a ne kopnene ofanzive. Zbog toga rat u Jemenu nije ostvario željene saudijske ciljeve - povratak saudijskih saveznika u Sanu i kraj pobune snaga Hutija.
Pre svoje “pustolovine“ u Jemenu, Saudijska Arabija dugo nije učestvovala u borbenim dejstvima van svojih granica. Poslednji put kada je saudijska vojska zaista koristila svoju vojnu tehnologiju bilo je prilikom iračkog napada na Kuvajt 1990. godine.
Čini se da saudijska vojska nije spremna na stvarno ratovanje, a jemenski slučaj to samo potvrđuje. Ako bi se saudijski vojnici našli u Siriji nasuprot IS-a s jedne strane, i sirijske državne vojske pod zaštitom ruskih vojnih aviona, oni bi se našli u znatnim poteškoćama. Takođe, saudijske kopnene snage morale bi da se suoče i s borcima libanskog Hezbolaha koji podržavaju vlast sirijskog predsednika Bašara Asada, zajedno s raznim šiitskim naoružanim grupama koje se, doduše, bore protiv IS-a, ali koje predstavljaju veliku podršku Asadu. A njega Rijad, narodski rečeno - ne može da smisli.
Prijatelj da ti čuva leđa
Saudijski režim tražio je dostojnog saveznika. Turski premijer Ahmet Davutoglu posetio je Rijad 31. januara zajedno s načelnikom generalštaba turskih oružanih snaga.
U kontekstu nategnutih odnosa Turske i Irana, Saudijska Arabija se okreće sunitski orijentisanoj Ankari kada je reč o bliskim privrednim i vojnim odnosima, strateški potrebnih za sigurnost u Persijskom zalivu i smanjenje iranskog uticaja u Iraku, Siriji i Jemenu.
Ipak, ako Saudijci zaista računaju na Tursku, onda je to oprezna računica, jer je Turska određena strateškim položajem koji povezuje Evropu i Aziju.
Zato je pitanje koliko će Turska zaista podržati saudijsku kopnenu snagu, ako će ona biti iole ozbiljna snaga. Direktna kopnena vojna intervencija Saudijske Arabije je pod pitanjem i zbog rata u Jemenu. Dugoročne posledice saudijske intervencije u Siriji su još snažnije. Tim potezom bi se dugoročno utvrdio hladni rat između Rijada i Teherana, a pitanje je i kako bi saudijski narod, naročito konzervativni građani, prihvatio slanje saudijskih vojnika u bitku protiv ekstremista koji dele zajednička verska načela.
