JOVAN VRANIŠKOVSKI: Vladika koji je fizički napadan, gonjen i zatvoren, a crkve u kojima je služio su uništavane
Vraniškovski je već pet godina u zatvoru zbog optužbe da je proneverio 250.000 evra u eparhijama u kojima je bio episkop. Vraniškovskog je MPC raščinila, a SPC, koja ne priznaje autokefalnost kanonski nepriznate makedonske crkve, ga je proglasila za svog episkopa.
Dа podsetimo, 16. novembrа 2010. godine Arhiepiskop Jovаn je bio uhаpšen nа bugаrskoj grаnici po poternici Interpolа iz Mаkedonije, uprаvo rаdi izdržаvаnje zаtvorske kаzne, аli gа je sud u Bugаrskoj oslobodio uz obrаzloženje dа je sudskа presudа iz Mаkedonije rezultаt gonjenjа kojа Arhiepiskop već devet godinа podnosi nа religioznoj osnovi, а ne zаto što je bio kriv po krivičnom zаkonu.
Kada je Pećka patrijaršija 2002. pozvala sveštenstvo MPC da prihvati liturgijsko i kanonsko jedinstvo sa SPC, a na osnovu Niškog sporazuma dveju crkava iz juna te godine, pozivu se odazvao tada episkop veleški Jovan i svi sveštenici njegove eparhije. MPC je potom odustala od dogovora sa SPC, a 2005. Pećka patrijaršija Jovana je proglasila arhiepiskopom ohridskim.
- Vladika Jovan prvi put je osuđen 2003. na pet dana zatvora zbog "remećenja javnog reda i mira i pružanja otpora policijskom službeniku“ pošto je pokušao da obavi svetu tajnu krštenja u crkvi koju MPC smatra svojom.
- Na godinu i po dana zatvora osuđen je 2004. zbog "podstrekavanja na etničku i versku mržnju“. Obrazloženje je bilo da je arhiepiskop u crkvenom kalendaru oklevetao MPC, da je prihvatio da bude egzarh Ohridske arhiepiskopije, te da je obavljao službu u roditeljskom stanu. Robijao je 220 dana.
OEBS je pre preinačenja presude ocenio da je kazna preterana i neopravdana, misija SAD pri organizaciji da su pritvaranje i suđenje neproporcionalni navodnoj krivici i da ugrožavaju versku slobodu vladike, dok su Amnesti internešenel i Fridom haus saopštili da je vladika zatvorenik savesti.
- Na dve godine osuđen je 2006, optužen za proneveru 57.000 evra. Sud je prvo odbacio optužnicu, a Apelacioni sud zatražio novo suđenje. Na drugom suđenju je oslobođen, ali je Apelacioni sud naložio treće posle kojeg je vladika u zatvoru bio 256 dana. Sličan je bio proces u Velesu, gde je takođe optužen za proneveru: dva puta je oslobađan, a treći put zatražen je pritvor pošto optuženi nije došao u sud gde, prema rečima advokata, nije bio ni pozvan.
- Bugarski Interpol je 2010. godine zadržao na bugarsko-srpskoj granici Jovana Vraniškovskog na osnovu međunarodne poternice. Poternicu je raspisao osnovni sud u Bitolju početkom novembra te godine. Za Vraniškovskim je bila raspisana međunarodna poternica na osnovu sumnje da je počinio krivično delo pronevere.
Za Vraniškovskim je pre toga raspisana interna poternica radi služenja dvoipogodišnje zatvorske kazne zbog pronevere, nakon što su prošli svi rokovi za svojevoljno prijavljivanje.
- Arhiepiskop Jovan je u oktobru 2009. godine osuđen na zatvorsku kaznu u trajanju od dve godine i šest meseci, za krivično delo utaja, dok je bio vladika Ohridske arhiepiskopije. Sud je, takođe, odredio da isplati odštetu Makedonskoj pravoslavnoj crkvi od 14.804.211 denara (oko 240.000 evra).
Vladika Jovan više puta je fizički napadan, a crkve u kojima je pokušavao da služi su uništavane, dok je gradnja hramova sprečavana. Pošto je proglašen za arhiepiskopa, izbačen je sa monasima iz zgrade mitropolije. Rođen je 1966. u Bitolju. U Skoplju je završio Građevinski fakultet. Na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu u Beogradu diplomirao je 1995.
Helsinški komitet za ljudska prava je u objavljenom izveštaju za 2013. godinu konstatovao da nema dokaza za krivicu u slučaju arhiepiskopa Jovana Vraniškovskog I da je on "prvi politički zatvorenik" u Makedoniji posle njenog osamostaljivanja.
Arhiepiskop SPC Jovan Vraniškovski najverovatnije će pre Božića 7. januara biti pušten iz makedonskog zatvora "Idrizovo" nakon pet godina provedenih iza rešetaka.
Za ovaj veliki obrt, najzaslužnija je Ruska pravoslavna crkva, čiji su se emisari nedavno sastali sa najvišim predstavnicima kanonski nepriznate Makedonske pravoslavne crkve i zatražili oslobađanje sveštenika SPC.
Pogledajte i: