Kartuzijanska mačka: Uvek nasmejana mačka Francuske
Moguće je da preci ove mačke potiču iz Sibira, a još su u srednjem veku brodom stigli u Francusku. Pasmina se spominje još 1558. godine.
Navodno su ih uzgajali kartuzijanski redovnici u samostanu La Grande Chartreuse u Francuskoj, koji je najpoznatiji po proizvodnji Chartreusea, slavnog aromatičnog likera. Naziv chartreux prvi put se spominje 1723. godine, kada je univerzalni rečnik trgovine u Francuskoj upotrebio taj naziv za opisivanje mačaka plavoga krzna. Kasnije je prirodnjak Carolus Linneaus (1707.-1778.) priznao kartuzijansku mačku kao zasebnu vrstu, a Georges Louis Leclerc, Comte de Buffon (1707.-1788.) opisao ju je kao 'mačku Francuske' i dao joj vlastiti naučni naziv - Felis catus cartusianorum.
Lep opis kartuzijanske mačke dolazi iz pera francuske spisateljice Colette (1873.-1954.), koja je pisala o vlastitoj mački: 'Sunce je plesalo po njenom chartreaux krznu, svetlo ljubičastom i plavom, poput golubljeg vrata'.
Sestre Leger iz Bretanje, na severu Francuske, bile su prve ljubiteljke za koje se zna da su dovele kartuzijanske mačke na izložbu, 1931. g. u Parizu. Masivnog tela, ali glave koja nije tako okrugla kao kod plave britanske kratkodlake mačke, i malo naglašenije nijanse srebrne boje dlake, kartuzijanska mačka je gotovo istrebljena tokom Drugog svetskog rata. Danas u Francuskoj ima veoma malo istinski čistokrvnih kartuzijanskih mačaka, ali je pasmina uspešno obnovljena ukrštanjem njenih preživelih predstavnika sa plavim dugodlakim/persijskim mačkama ,a posebno sa plavim britanskim kratkodlakim mačkama.
Organizacija FIFE neko vreme nije razlikovala kartuzijansku mačku i plavu britansku kratkodlaku mačku, te ih je sedamdesetih godina povezala u jednu klasu pod nazivom 'britanske plave'. Međutim, danas se te dve pasmine smatraju zasebnima.
Kartuzijanska mačka nije ni zbijena ni vitka - mnogi ljubitelji mačaka građu njenog tela opisuju kao 'primitivnu', pa čak i kao 'krompir na čačkalicama', njene noge finih kostiju nisu debele, iako su kratke i čvrste, a zaobljene šape su malene u odnosu na veličinu tela.
Glava kartuzijanske mačke ima oblik širokog trapeza sa visokim čelom i visoko postavljenim ušima zaobljenih vrhova, piše "Životinje.rs". Obzirom da je njuška uska, lice kartuzijanske mačke ne izgleda šiljasto jer ima zaobljene jastučiće za brkove i prilično tešku čeljust, koja se s godinama sve više ističe. Koža nosa je tamnoplava i odgovara boji krzna, a oči su velike, okrugle i bakrene ili zlatne boje.
Za mnoge je ljubitelje kartuzijanske mačke neodoljiv upravo njen umiljat izraz lica - čini se da je uvek nasmešena. Takođe je veoma zanimljiv način davanja imena kartuzijanskim mačkama: svakoj je godini dodeljeno jedno slovo - uz izostavljanje slova K, Q, W, X, Y i Z - pa imena mačaka počinju slovom dodeljenim godini u kojoj se okote. Na primer, mačke koje su došle na svet 2003. imaju imena koja počinju slovom 'U'.
