PRIPREMA ZA "AZIJSKI VEK": Australija između Kine i SAD
Težnja australijske nacionalne strategije razvoja jeste postati konkurentna sila unutar regije, kroz razvoj veština, inovacija, infrastrukture, poreznog sistema, regulatorne reforme i ekološke održivosti.
Australijska premijerka Džulija Gilard, nedavno je objavila dugo očekivanu belu knjigu (izjavu o vladinoj politici), pod nazivom "Australija u azijskom veku". Dokument je zapanjio australijske medije, jer u osnovi tvrdi da australijska budućnost leži u Aziji, gde postoje ogromne ekonomske mogućnosti koje treba iskoristiti.
Nakon decenija uzastopne spoljne i trgovinske politike, Australija još uvek nema izgrađen položaj unutar Azije. U Aziji je Australija često posmatrana kao arogantna i licemerna država. Uticaj australijskih poslovnih i finansijskih institucija u Aziji je minoran, niti blizu kritične mase potrebne da postane konkurentna snaga. Australija u ovom trenutku ima vrlo nizak profil u azijskom bankarstvu i finansijskom sektoru, bez brendova na tržištu. Jedini izuzetak je rudarski sektor, koji je uz sve svoje namere i ciljeve učinio australijsku ekonomiju izuzetno zavisnom o potražnji iz Azije, posebno iz Kine.
Australijsko tržište je malo u poređenju s azijskim tržištima, a ostala središta u regiji imaju veću mogućnost da postanu korporacijska središta nego Sidnej ili Melburn. Australija nije na idealnoj geografskoj poziciji da igra ulogu središta poput Singapura ili Hong-Konga koji to uspešno rade. Australijska privreda u kratkom i srednjem roku zavisi o Kini, a Australija sebe s pravom ili ne, svrstava prema SAD-u kad je sigurnost u pitanju.
Između Kine i SAD-a
Dokument takođe potvrđuje australijsku lojalnost Sjedinjenim Američkim Državama. Istrorijski gledano, Australija vidi SAD kao spasitelja od japanske invazije tokom Drugog svetskog rata, nakon čega je došlo do potpune predanosti australijskih vlada američkoj spoljnoj politici, što traje do današnjih dana. S druge strane, Kina je važna za australijsku trgovinu, investicije i turizam. Kina je spasila Australiju iz duboke recesije potražnjom minerala, dok su SAD jedino donele teškoću tokom australijskog učestvovanja u iračkom i avganistanskom ratu. Kina bi svakako želela Australiju sa zrelijom i nezavisnijom spoljnom politikom, a ne slepog slušatelja SAD.
No, evidentno je da australijska politika, uprkos ekonomskoj važnosti Kine, ne preferira poboljšanje odnosa s Kinom u sklopu svoje nove politike. Australijanci verovatno sagledavaju Kinu kao novu pretnju, novi Japan, pa su se odlučili za jačanje veza s Indijom, prenosi Advance.
Treće rešenje – trilateralna grupacija
Indija, Indonezija i Australija formiraće "trojku" za savetovanje o pitanjima Indijskog okeana što je prvi korak prema stvaranju trilateralne grupacije Indija-Indonezija-Australija. Smatra se da je cilj trojke zaštita od jačanja kineskog uticaja. Indijski okean predstavlja značajan strateški prostor za Indiju, pa i za Australiju, koja se sada više fokusira na ono što se naziva „Indo-Pacifik“ nego na istočnu Aziju. Zbog toga je došlo do približavanja Indije i Australije na jedan novi način.
Australijski diplomata i visoki predstavnik u Indiji, Piter Varges, opisao je jačanje veza s Indijom kao „kvalitativni novi prostor u bilateralnim odnosima“. Indija je izvor najvećeg broja legalnih migranata u Australiji, te je takođe jedan od najvećih izvora kvalifikovane radne snage. Osim standardnih migracionih i privrednih tema, po prvi put obe zemlje pokrenule su geopolitička i sigurnosna pitanja. Iako je očito da se radi o anti-kineskoj grupaciji, nužno je napomenuti da Indija kao nuklearna sila vodi nezavisnu spoljnu politiku, dok Indonezija s Kinom i Amerikom drži pristup dinamičke ravnoteže.
Povezivanje Australije s Indijom i Indonezijom i udaljavanje od azijsko-pacifičke regije koja se ubrzano militarizuje, pokazuju da Australija ne želi biti direktno umešana u tamošnje trzavice. Kineski mediji otvoreno tvrde da se ASEAN - kao savez država jugoistočne Azije- privredno oslanja na Kinu, dok se sigurnosno oslanja na Ameriku. Kinezi često napominju da se takvo stanje neće moći održati još dugo vremena.
Pročitajte i:
