VELIKA POBEDA! Evo šta je naša diplomatija na čelu sa Aleksandrom Vučićem danas sačuvala u Parizu

Predlog da Kosovo bude primljen u Unesko nije prošao na Generalnoj konferenciji u Parizu, a ZA su glasale 92 države, 50 je bilo PROTIV, a uzdržane 22 zemlje. Za usvajanje predloga bila je potrebna dvotrećinska većina.

Ambasador Srbije pri Unesku Darko Tanasković rekao je pre glasanja da je neizvesno da li će se Generalna konferencija pozitivno izjasniti o zahtevu Srbije, dok je šef srpske diplomatije Ivica Dačić u sredu u Parizu apelovao na odlaganje rasprave i upozorio da se ne sme dozvoliti da Unesko bude politizovan ili zloupotrebljen.

Na Listi svetske baštine Uneska nalaze se srpski manastiri Visoki Dečani, Gračanica, Pećka patrijaršija i crkva Bogorodica Ljeviška, a reč je o kulturnim dobrima na teritoriji Kosova i Metohije.

Ona se na listi nalaze pod objedinjenim nazivom “Srednjovekovni spomenici na Kosovu i Metohiji” i predstavljaju vrhunac vizantijsko-romaničke kulture, sa jedinstvenim stilom fresko-slikarstva, koji se razvio na prostoru Balkana između 13. i 17. veka.

Od 2006. upisani su i na Unesko Listu svetske baštine u opasnosti, zbog nestabilne bezbednosne situacije koja vlada u toj pokrajini. Nakon NATO bombardovanja Jugoslavije 1999. albanski ekstremisti su uništili ili teško oštetili preko 100 pravoslavnih crkava i manastira.

Pojedini srpski pravoslavni manastiri uspevaju da se održe samo zahvaljujući hrabrosti i požrtvovanju monaha i vojnoj zaštiti međunarodnih mirovnih snaga. Poseta manastirima moguća je samo uz vojnu pratnju KFOR-a.

Manastir Dečani se nalazi 17 km južno od Peći, na obroncima Prokletija. Upisan je u Listu svetske kulturne baštine UNESCO-a od 2004. A od 2006. je i naUNESCO Listi svetske baštine u opasnosti, zbog nestabilne situacije koja vlada u AP Kosovo i Metohija, trenutno pod upravom UNMIK-a, a poseta manastiru moguća je samo uz vojnu pratnju KFOR-a.

Manastir je podignut u prvoj polovini 14. veka od strane Stefana Uroša III Dečanskog i njegovog sina Dušana koji je nastavio radove nakon očeve smrti. Dečani predstavljaju najveću crkvenu građevinu srednjovekovne Srbije, a manastir je poznat je i pod nazivom Visoki Dečani.

Zidno slikarstvo skoro u potpunosti sačuvano i broji preko 1000 pojedinačnih figura i scena iz istorije hrišćanstva. Posebno je zanimljiv niz portreta članova dinastije Nemanjić. Dečani su jedna od retkih srpskih srednjovekovnih crkava u kojima je potpuno sačuvan prvobitni kameni ikonostas kao i veliki broj ikona iz 14. veka.

Značajna je i dečanska riznica koja je najbogatija u celom srpstvu i broji preko 60 ikona. Tu su i stari rukopisi, veliki broj knjiga i crkveni predmeti od neprocenjive umetničke i kulturne vrednosti koji predstavljaju najveću atrakciju ovog kompleksa.

Pećka patrijaršija se nalazi na ulazu u Rugovsku klisuru i obuhvata četiri crkve koje danas čine jedinstvenu građevinu. Najstarija je crkva Sv. apostola kojoj su kasnije, u razmaku od 10 godina dodate nove crkve: sa severne strane crkva Sv. Dimitrija, a sa južne Bogorodičina crkva i uz nju mala crkva Sv. Nikole. Sa zapadne strane podignuta je priprata. Crkva Sv. Dimitrija.

Na zidovima crkava može se sagledati čitava istorija stilova srednjovekovnog zidnog slikarstva. Najstarije freske se nalaze u potkupolnom prostoru crkve Sv. Apostola (13. vek). 

U crkvi Sv. Dimitrija smeštena je manastirska riznica, sa brojnim ikonama, rukopisnim knjigama i kujundžijskim predmetima. U unutrašnjosti crkava sačuvani su mermerni sarkofazi sa moštima pećkih arhiepiskopa i patrijarha, koji zbog skulptorskih ukrasa predstavljaju vredna umetnička dela.

Nekadašnja katedralna crkva, Bogorodica Ljeviška je najznamenitija srednjovekovna građevina u Prizrenu. Obnovio ju je kralj Milutin na ostacima crkve iz 13. veka. 

Suštinu umetničke zaostavštine ove crkve čine dva sloja fresaka. Prvi sloj je sa početka 13. veka i sastoji se od tri freske (Svadba u Kani, Isceljenje slepog i Bogorodica sa Hristom Hraniteljem). Autori drugog sloja pripadaju grupi talentovanih slikara na čelu sa Astrapom, a među freskama se izdvajaju portreti ktitora i povorka Nemanjića, predaka kralja Milutina, koji su natprirodne veličine. 

Manastir Gračanica je jedan od najlepših spomenika srpske srednjovekovne umetnosti. Nalazi se u istoimenom selu, 9 km jugoistočno od Prištine. Od srednjovekovnog manastirskog kompleksa očuvana je samo crkva posvećena Blagoveštenju. Podignuta je1321. godine, kao zadužbina kralja Milutina.

Gračanicu oslikali su grčki majstori iz Soluna, Freske su dlično su očuvane i pripadaju narativnom slikarstvu, karakterističnom za srpsku i vizantijsku umetnost prve polovine 14. veka. U Gračanici je, prvi put u starom srpskom slikarstvu, naslikana geneološka loza dinastije Nemanjića, sa 16 portreta, a na ulazu u crkvu nalaze se portreti ktitora kralja Milutina i njegove žene Simonide. Njene, na slici oštećene oči, inspirisale su pesnika Milana Rakića da napiše jednu od najlepših pesama novije srpske književnosti.