IMAMO TRI ALEJE - VELIKANA, ZASLUŽNIH GRAĐANA I ZASLUŽNIH BEOGRAĐANA: Ko se gde sahranjuje i u čemu je razlika?
Iako su propisana striktna pravila o tome ko može da bude sahranjen u Aleji, mesta je sve manje i ovim novim projektima bi se rešio problem sahranjivanja zaslužnih članova našeg društva
U Aleji zaslužnih građana na Novom groblju, gde je od 1969. sahranjeno 800 ljudi, ostalo je svega trideset mesta za sahranjivanje. Iz tog razloga, grad Beograd je dao odobrenje za proširenje Aleje za 40 mesta. Osim ovog proširenja, u izradi je i projekat za izgradnju nove Aleje zaslužnih građana, ali na Novom Bežanijskom groblju.
Važna donacija kompanije Meridian za HITNO LEČENJE Sonje i Mihajla
"MERE IDU KA REŠAVANJU PROBLEMA" Oglasio se i gradonačelnik Beograda o korona merama: Ima smisla!
STANARI I DALJE STREPE: Nove misteriozne oznake pored vrata u Bloku 45 (FOTO)
Iako su propisana striktna pravila o tome ko može da bude sahranjen u Aleji, mesta je sve manje i ovim novim projektima bi se rešio problem sahranjivanja zaslužnih članova našeg društva.
U Aleji zaslužnih građana na Novom groblju od 1969. godine do sada je sahranjeno 800 ljudi. Poslednji u nizu je naš čuveni glumac Vlasta Velisavljević, koji je preminuo od posledica korona virusa.
Manjak mesta za sahranjivanje već duže vreme je problem. U ovoj aleji ostalo je još svega tridesetak mesta. Iz tog razloga je grad Beograd dao odobrenje da se proširi Aleja zaslužnih građana na Novom groblju za četrdeset mesta.
Kako ovaj broj novih grobnih mesta nije ni izbliza dovoljan, ideja je da se izgradi potpuno nova aleja i na Novom Bežanijskom groblju. Izrada projekta, na kojem po nalogu grada Beograda radi JKP "Pogrebne usluge" je u finalnoj fazi, a očekuje se da se sa realizacijom počne negde sredinom godine kada bi trebalo da počnu radovi na izgradnji.
Planirani kapacitet buduće Aleje zaslužnih građana Beograda, koja bi se prostirala na čak 3.906 kvadrata, u prvoj fazi je 3 betonske konhe sa po pet 5 grobnica plus još 75 grobnica, zatim 44 rozarijuma i tri zida kolumbarijuma - sa oko šezdesetak kaseta.
Među građanima se često mešaju termini Aleja velikana i Aleja zaslužnih građana, a sada se najavljuje osnivanje Aleja zaslužnih Beograđana, pa bi bilo dobro razrešiti ovu dilemu.
Prve dve aleje su deo Novog groblja s tim što je je Aleja velikana izgrađena prva, dvadesetih godina prošlog veka a Aleja zaslužnih građana druga, dok će tokom ove godine biti izgrađena potpuno nova Aleja zaslužnih Beograđana.
Trenutno, u funkciji je samo Aleja zaslužnih građana, dok je u Aleji velikana samo izuzetno moguća sahrana u već postojeće porodične grobnice.
Aleja velikana je prva prostorna celina na Novom groblju predviđena za sahranjivanje istaknutih ličnosti. Ovaj prostor je predviđen još urbanističkim planom iz 1923-1924, a realizovan je u periodu između 1926 i 1927. godine. Na prostoru Aleje velikana, po podacima KP "Pogrebne usluge" nalaze se 23 porodične grobnice I reda, 1 grobnica ΙΙ reda i 2 grobnice ΙV reda kao i tri kapele - kapela koju je država u znak zahvalnosti podigla dobrotvoru Velimiru Teodoroviću i dve privatne kapele, porudžbine porodica kompozitora Stevana Hristića i akademika Vladimira i Ivana Spužića.
Na ovaj prostor su preneseni posmrtni ostaci nekih od velikana koji su ranije počivali na Starom tašmajdanskom groblju kao što su pesnika Milana Kujundžića - Aberdara, i dobrotvora Ilije Milosavljevića - Kolaraca a i sa drugih parcela sa Novog groblja i inostranstva - Petar Kočić, Jovan Cvijić, Kornelije Stanković...
Godine 2013. u Aleju velikana su preneti posmrtni ostaci heroine Prvog svetskog rata Milunke Savić, a sa Trga Slavija su 2016. godine preneti posmrtni ostaci socijaliste, osnivača Socijaldemokratske stranke u Srbiji i lista "Borba", Dimitrija Tucovića i sahranjeni uz najviše državne i vojne počasti.
Izgrađena je u periodu 1963 do 1965. godine po projektu arhitekte Svetilslava Lične, kao specifična memorijalno-arhitektonska celina namenjena za sahranjivanje istaknutih ličnosti. Po arhitektonskoj koncepciji, Aleja zaslužnih građana predstavlja parkovski uređenu površnu okruženu niskim betonskim konhama, unutar koje su formirane zajedničke grobnice i pojedinačne grobnice, dok se u prostoru ispred grobnica nalaze kružni rozarijumi na zemlji, kao i kolmbarijumi u zidovima konhi (za smeštaj urni sa kremiranim posmrtnim ostatacima preminulih lica).
Od 1965. godine Aleja zaslužnih građana je nekoliko puta proširivana - 1984, 2005 i 2011. godine. Nakon osnivanja prvog krematorijuma u Srbiji 1965. godine, Aleja zaslužnih građana je prva dobila prostor za smeštaj urni. Prva osoba koja čiji su kremirani posmrtni ostaci smešteni u kolumbarijume Aleje zaslužnih građana bila je kostimograf Miroslava Glišić (12.08. 1965. godine).
Formiranje ove nove celine za sahranjivanje zaslužnih ličnosti je definisao Grad Beograd krajem prethodne godine.
Ime Aleja zaslužnih Beograđana razlikuje se od imena Aleja zaslužnih građana. Naime, to podrazumeva da ovde mogu biti sahranjeni i oni koji su najveći deo svog života proveli u Beogradu.
S obzirom da Aleja velikana datira iz ranijeg perioda, a koncipirana je po prinicipu porodičnih grobnica, sahrane u ovoj Aleji se danas obavljaju samo u postojeće porodične grobnice.
Sahranjivanje u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju, kao i sahranjivanje u budućoj Aleji zaslužnih građana Beograda na Novom Bežanijskom groblju regulisano je gradskom Odlukom o uređivanju i održavanju groblja i sahranjivanju, preciznije članovima 36 a i 36 b. Na osnovu pomenute Odluke, zaslužno lice je lice koje je u toku života dobilo najviši stepen odlikovanja Republike Srbije, lice koje je steklo zvanje akademika Srpske akademije nauka i umetnosti i lice kome je dodeljeno zvanje počasni građanin Beograda, odnosno lice koje je steklo Nagradu grada Beograda.
Izuzetno, gradonačelnik grada Beograda može odlučiti da i drugo lice može biti sahranjeno u Aleji zaslužnih građana/Aleji zaslužnih građana Beograda, ako je u toku života bilo istaknuto u oblasti u kojoj je delovalo. Predlog da se posmrtni ostaci zaslužnog lica sahrane u Aleji zaslužnih građana/ Aleji zaslužnih građana Beograda daje institucija čiji je preminulo lice bio član, uz prethodnu saglasnost supružnika ili članova uže porodice umrlog lica.
Uz predlog da se posmrtni ostaci zaslužnih sahrane u Aleji zaslužnih građana/Aleji zaslužnih građana Beograda, podnosilac dostavlja i mišljenje resorno nadležnog Ministarstva/ resorno nadležne organizacione jedinice Gradske uprave Grada Beograda, iz oblasti u kojoj je to lice bilo istaknuto i svojim radom dalo doprinos javnom životu grada i republike.
Šetnja Novim beogradskim grobljem je prava šetnje kroz istoriju, pošto su u Alejama Velikana i Zaslužnih građana sahranjivani ljudi koji su mnogo zadužili i Srbiju i Beograd. Ovde počivaju veliki pisci, glumci, političari, inžinjeri, oficiri, slikari i sportisti.
Uz pomenute Petra Kočića i Kolarca, da pomenemo samo neke od mnogobrojnih velikana - Zoran Đinđić, Slobodan Jovanović, Danilo Kiš, Petar Kralj, Paja Jovanović, Milena Dravić, Radivoje Korać...
