MOĆNA PORUKA PLANjANA SA ZEBRNjAKA: Dok srpski narod srpski govori i srpski diše (FOTO)
Danas o održavanju spomen kompleksa brigu vodi ambasada Srbije u Skoplju. Čuvari Zebrnjaka su braća Toni i Goran Jovanović iz obližnjeg sela Tromeđa.
Juče je delegacija opštine Velika Plana, u kojoj su bili Dušan Marić, predsednik Skupštine opštine Velika Plana, odbornik Dejan Pisarević i ugledni privrednici Časlav Denković i Dejan Pavković, posetila Zebrnjak kod Kumanova, u Severnoj Makedoniji i položila venac na spomenik srpskim vojnicima i oficirima koji su poginuli u Kumanovskoj bici, najznačajnijoj vojnoj operaciji u Prvom balkanskom ratu.
VRBAS IMA PEKARU ZA PONOS: Besplatan hleb za one koji nemaju novca da ga kupe
BEOGRAD I DALJE PRVI NA "CRNOJ LISTI" Ni ostali gradovi nisu pošteđeni korone, pogledajte novi PRESEK
STIGLI POSLEDNJI PODACI IZ SVETA: Borimo se kao lavovi protiv korone, Vlada Srbije objavila podatke o vakcinaciji
- Ponosu srpskog roda, junacima sa Kumanova, opština Velika Plana - piše na vencu.
U spomen knjigu Planjani su zapisali sledeće reči:
- Dok srpski narod srpski govori i srpski diše neće vas zaboraviti, već će vas se sećati sa ponosom i tugom. Sa ponosom, zato što je u slavnoj istoriji srpskog roda vaše junaštvo svetionik koji pokazuje kako se bori i gine za slobodu otadžbine i svog naroda. Sa tugom, zato što Stara Srbija, vekovni srpski krajevi, za čiju slobodu i povratak u okrilje srpske države ste se žrtvovali, sada nisu u otadžbini. Ali ko ima nadu ima sve. Oteto je zauvek izgubio samo onaj ko se pomirio sa gubitkom i zaboravio.
Delegacija Velike Plane je Zebrnjak posetila zajedno sa predsednikom Srpske zajednice u Severnoj Makedoniji Gordanom Jović Stojkovski, generalnim sekretarom te organizacije Emilijom Tasić, predsednikom Zajednice za region Tetova Primislavom Stanojevićem, generalnim sekretarom Demokratske partije Srba u Makedoniji Sašom Nikolićem i predsednikom opštinskog odbora te političke partije u Kumanovu Vladimirom Stojanovićem.
Kumanovska bitka vodila se 23. i 24. oktobra 1912. godine između Prve armije srpske vojske, kojom je komandovao Radomir Putnik i Vardarske armije, pod komandom Zeki paše. Na bojnom polju ostalo je 687 mrtvih, 3.280 ranjenih i 597 nestalih srpkih vojnika, dok su Turci imali 1.200 mrtvih, 3.000 ranjenih i 327 zarobljenih vojnika.
Nakon početne inicijative Osmanlija, srpska vojska je drugog dana krenula u kontranapad, bitku prelomila u svoju korist i Turke naterala u haotično odstupanje prema jugu Makedonije. Dva dana kasnije srpska vojska je bez borbe ušla u Skoplje.
Spomen kosturnica na brdu Zebrnjak, delo beogradskog arhitekte Momira Korunovića, u kojoj počivaju posmrtni ostaci 400 poginulih srpskih vojnika, završena je 1937. godine. U Drugom svetskom ratu, 24. maja 1942. godine, domaći bugaraši i vojnici okupatorske bugarske armije minirali su spomenik, sve dok nisu porušili njegov simbol – kulu visoku 48,5 metara, na čijoj sredini se nalazila kapela a na vrhu srpski grb sa orlovima i krst.
Bio je to najviši spomenik na Balkanskom poluostrvu, koji se video čak sa železničke stanice u Preševu. Kosturnica i kapela, koje su bile u vrlo zapuštenom stanju, obnovljene su 1912. godine sredstvima Republike Srbije.
Nakon Zebrnjaka delegacija Velike Plane posetila je manastir svetog Đorđa u Starom Zagoričanu, koji je zadužbina kralja Milutina iz 1312. godine i isposnicu u kojoj je 28 godina boravio sveti Prohor Pčinjski, srpski svetitelj iz 11 veka.
