PAROH SAGRADIO CRKVU ZA SVE LJUDE SVETA: Zbog Milije, vernicima je u Boljevcu sve milije
Hram Sv. Proroka Ilije u Boljevcu, izgrađena je 1861. godine, u doba Mihajla Obrenovića, a oslikana 1863. godine.
Opština Boljevac se nalazi u istočnoj Srbiji i pripada Zaječarskom okrugu. Zauzima dolinu reke Crni Timok i okružena je planinama Rtanj, Sleme, Samanjca, Tumbe, Tupižnice koji pripadaju planinskom vencu Kučajskih planina.
Godine 1455. izvršen je turski popis stanovništva na teritoriji Vidinskog sandžaka i u njemu se prvi put pominju neka sela sa današnje Opštine Boljevac, kao i manastiri Lopušnja, Krepičevac i Lozica. Naselje je nastalo oko kafane koju je otvorio A. Gramanidis 1762. godine, na putu Paraćin-Zaječar, i oko nje se brzo oformila mala čaršija.
SOKOBANJA ČUVA OD ZABORAVA: Kolevka kulturno-istorijskih znamenitosti
SRPSKA ATINA: Upoznajte jedan od najlepših gradova naše zemlje
BOLJEVAC PODNO RTNJA: Ova ekološka opština pravi odmor za dušu!
Iz akta Suda crnorečkog kraja govori se o postojanju boljevačkih mehana na današnjoj lokaciji Boljevca, pored reke Arnaute. U naselje pristižu došljaci koji se bave zanatstvom, pa je tako otvoren i prvi dućan mešovite robe 1836. godine, a škola počinje sa radom 1842. Boljevačka opština oformljena je 1844. i od tog perioda područje počinje da se razvija.
Sedište zaječarskog sreza, Boljevac postaje 28. februara 1860. ukazom kneza Miloša Obrenovića, mesto dobija na značaju i privlači nove doseljenike koji otvaraju trgovačke i zanatske radnje, te se broj stanovnika udvostručuje. Za varošicu Boljevac je proglašen 10. septembra 1875. i sve više se razvijao. Izgrađena je pošta 1891. godine, a bolnica sa 150 ležajeva 1895. Rudnik na planini Rtanj otvara se 1902. godine, a 1907. počinje sa radom i rudnik mrkog uglja na Bogovini. Pruga uskog koloseka izgrađena je 1912. što je pogodovalo rudnicima radi izvoza rude, kao i stanovništvu za bolju razmenu dobara sa okolnim mestima.
Sve ovo čini opštinu Boljevac bogatu kuluturom koju svaki Srbin zna, i dođe da poseti, ali zna se gde se istorija najbolje čuva, u crkvama i hramovima.
Crkva Svetog Ilije u Boljevcu upravo to i predstavlja, riznicu pravoslavlja, duhovnosti, istorije i kulture jednog naroda koja se kroz vekove čuva.
Crkva svetog Ilije u Boljevcu izgradjena je i zivopisana u doba Mihajla Obrenovica 1861. godine a u vreme stolovanja arhiepiskopa i mitropolita Mihajla i episkopa negotinskog, Gerasima. O ovome svedoči i natpis koji se nalazi na zapadnom zidu naosa. U natpisu takođe stoji da se za izgradnju i oslikavanje crkve, zalagao Milija Petrović, boljevački paroh.
Milija Petrović - nakon završene Bogoslovije u Beogradu bavio se sveštenstvom sa svojim ocem u Ilinu, parohijskom centru, sve do 1854. godine. Te godine se, na njihovu inicijativu, sedište parohije iz Ilina premešta se u Boljevac, a sedam godina kasnije, takođe na njihovu inicijativu, gradi se crkva svetog Ilije u Boljevcu.
Crkva je osvećena 20. jula 1863. godine od strane episkopa timočke eparhije Evgenija i posvećena je svetom Iliji. Od tada je u funkciji. Hram i ikonostas živopisao je Milija Marković sa sinom Nikolom, koji je bio učenik Steve Todorovića jednog od najpoznatjih srpskih slikara XIX veka.
Boljevačka crkva građena je u baroknom stilu, po uzoru na beogradsku Sabornu crkvu, o čemu svedoči sama arhitektura i raspored elemenata unutar hrama. Što se tiče slikarske dekoracije, crkva ima oslikan ikonostas i freske na svodu. Pored slikarstva sa scenama iz Hristovog života, prikazima Bogorodice, Jovana Krstitelja, Svetog Ilije i predstavama apostola, ikonostas ima i bogatu rezbariju.
Od zidnog slikarstva, postoje prikazi samo na četri poluobličasta svoda koja prate podelu na četiri traveja, gde se nalaze scene iz Hristovog života i alegorije, npr. "Priča o udovičinoj lepoti", "Milostivi Samarićanin”, "Krštenja Hristovog" i druge "Vizija pakla" i "Raj" nalaze se na zapadnom zidu.
Crkva svetog Ilije u Boljevcu proglašena je spomenikom kulture 15. maja 1980. godine i od tada se nalazi pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika.
Dimenzije crkve - 31.5 metara dužine, 13.5 metara širine zapadnog dela i 14.5 istočnog dela, sa bočnim konhama čiji polukružni luk iznosi 8.5 metara.
Projekat je finansiran iz budžeta opštine Boljevac. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
