Eho vapaja ne dopire do crnogorskih institucija: U poslednjih sedam godina nasilnom smrću stradalo 19 žena

Počinioci su mahom emotivni partneri, supružnici, bivši partneri, članovi porodice. Postoje i slučajevi gde je ženu usmrtio i neko s kim nije bila u emotivnoj ili rodbinskoj vezi.

U 16 slučajeva je reč o femicidu, koji kao posebno krivično delo ne prepoznaje crnogorsko zakonodavstvo. Takođe, zvaničnih podataka o broju femicida nema jer sudovi nemaju preciznu statistiku, kako je u aprilu ove godine Radiju Slobodna Evropa potvrdila Marija Raković iz podgoričkog Višeg suda.

Bespomoćnost žrtava u potrazi za zaštitom kao vetar u leđa počiniocima

Od početka ove godine ubijene su tri osobe ženskog pola. Poslednja u nizu žrtava je Biljana Pavićević, koju je 21. avgusta u Podgorici ubio njen bivši suprug Miljan Bošković.

Zajedničko većini žrtava je činjenica da su bespomoćno tražile pomoć i zaštitu od nadležnih organa, prijavljujući da trpe porodično nasilje.

Uprava policije pojašnjava da Krivičnim zakonikom Crne Gore femicid nije propisan kao krivično delo, „te se lišenje života lica ženskog pola kvalifikuje krivičnim delima ubistvo i teško ubistvo.”

Slučajevi tragično stradalih žena ne smeju biti samo brojka na papiru

Najveći broj tragično stradalih žena beleži 2019. godina, u kojoj je evidentirano čak pet ubistava, od kojih su se dva desila u Nikšiću i po jedno u Rožajama, Cetinju i Bijelom Polju.

Podaci nisu bili bolji ni u narednim godinama.

• 2020. godina: tri ubistva gdje su žrtve bile ženskog pola.
• U 2021. godini desila su se dva ubistva gdje su lišene života dvije žene, u Petnjici i Podgorici. U jednom slučaju radi se o supružnicima i u jednom o bivšim emotivnim partnerima.
• U 2022. godini evidentirana su takođe dva ubistva gdje su lišene života osobe ženskog pola i to u Baru i Herceg Novom. U jednom slučaju radi se o supružnicima i u jednom o bivšim supružnicima.
• 2023. godina pamti jedno ubistvo gdje je ubijena žena u Podgorici.
• 2024. godina do danas: evidentirana su tri ubistva gdje su žrtve osobe ženskog pola, i to dva u Podgorici i jedno u Kotoru.

Da li je pravda (u svim slučajevima) zadovoljena?

Nerazumljivo je da počinioci ovih dela prolaze kroz crnogorski pravosudni sistem sa značajno blažim kaznama nego što bi to bilo u uređenim sistemima, gde bi kazna bila adekvatnija za počinjena dela.

Glas žena ne dopire do institucija, o tome se govori, piše i apeluje se svakodnevno, ali zidovi crnogorskih institucija kao da su otporni na vapaje nemoći, straha i bespomoćnosti nezaštićenih žena.

Da li je direktno uključivanje žena u državne organe koji su zaduženi da pruže građankama ovog društva potrebnu, zakonom zagarantovanu sigurnost, ključ za adekvatno reagovanje na nečije molbe?

Možda. A možda bi ipak trebali da probudimo eventualnu empatiju kod svih činilaca pravosudnih i organa u službi zaštite građana, podsećajući ih da je to njihova dužnost i zakonska obaveza, a ne njihova dobra volja u određenom trenutku.

Bivši predsednik Ustavnog suda i univerzitetski profesor Blagota Mitrić istakao je u aprilu ove godine za Radio Slobodna Evropa da su kazne neujednačene – od 12 do 40 godina – i da čak mogu da idu u korist ubicama.

- Dvanaest godina je za mene ne niska nego preniska kazna. Prema mom mišljenju, većina tih ubistava izvršena je na svirep način i iz niskih pobuda, što je najteže krivično delo, pogotovo ako je žrtva žena. To bi trebalo da bude otežavajuća okolnost naročito ako je ubica muškarac - ocenio je tada za RSE Mitrić.

Izvor: Srbija Danas/Borba