NA DANAŠNJI DAN: Dan D, Aleksandar Sergejevič Puškin, Tetris, NBA i još mnogo toga (6. JUN)
Dobro došli u "NA DANAŠNJI DAN", rubriku u kojoj ćemo svakog dana davati kratku retrospektivu najvažnijih istorijskih događaja koji su se desili, zamislite, na današnji dan.
Dogodilo se na današnji dan - 6. jun:
NA DANAŠNJI DAN: Poslednji srpski despot, AIDS, Pančo Vilja i još mnogo toga (5. JUN)
NA DANAŠNJI DAN: Masakr na Tijananmen trgu, Nenad Zimonjić, Čerčil i još mnogo toga (4. JUN)
NA DANAŠNJI DAN: Radivoj Korać, cirkus, Džoni Vajsmiler i još mnogo toga (2. JUN)
1799. Rođen Aleksandar Sergejevič Puškin
"Otac moderne ruske književnosti", Aleksandar Sergejevič Puškin rođen je 6. juna 1799. godine (prema starom kalendaru) u Moskvi. Bio je član plemićke porodice, a njegovi preci su bili visoko rangirani u carskoj službi. Puškin je rano pokazao talenat za pisanje i književnost, a već u mladosti je stekao reputaciju kao vrsni pesnik.
Puškin je stekao obrazovanje kod kuće, a kasnije je studirao na Carskom liceju u Carskom Selu. Tokom školovanja, upijao je uticaje ruske i evropske književnosti, što je oblikovalo njegov stil i tematiku. Njegova prva zbirka pesama, "Ruslan i Ljudmila", objavljena je 1820. godine i odmah je privukla pažnju čitalaca.
Njegovo stvaralaštvo obuhvata širok spektar književnih formi, uključujući poeziju, drame i romane. Puškin je bio majstor lirskog izraza i njegove pesme su ispunjene dubokim emotivnim doživljajima. Njegov opus bio je preširok i između ostalog obuhvatao je lirske pesme poput "Voleo sam Vas", epske pesme poput "Poltave", a tu je svakako i njegovo najpoznatije delo, čuveni roman u stihu "Evgenije Onjegin".
Roman "Evgenije Onjegin" je jedno od najvažnijih dela u Puškinovom stvaralaštvu. Ovaj roman u stihovima kombinuje ljubavnu priču sa socijalnom satirom i postao je simbol ruske književnosti. Puškin je bio inovator u svom pisanju, koristeći svakodnevni jezik i uključujući realistične opise ruske svakodnevnice.
Nažalost, Puškinova karijera je prekinuta tragično. U decembru 1837. godine, tokom jednog dvoboja, bio je ranjen iz pištolja i preminuo je od povreda nekoliko dana kasnije, 29. januara 1837. godine. Njegova smrt je ostavila veliku prazninu u ruskoj književnosti.
1875. Rođen Tomas Man
Tomas Man je bio jedan od najznačajnijih nemačkih pisaca 20. veka. Rođen je 6. juna 1875. godine u Lubecku, Nemačka. Odrastao je u imućnoj trgovačkoj porodici koja je imala snažan uticaj na njegovu formaciju kao intelektualca. Man je studirao istoriju umetnosti, književnost i filozofiju u Minhenu, a kasnije je započeo karijeru kao pisac.
Jedno od najpoznatijih dela Tomasa Mana je roman "Budenbrokovi", objavljen 1901. godine. Ovaj roman je istraživao propast jedne trgovačke porodice, a odlikuje ga precizan opis društvene klime i moralnog rasula. Roman je bio veliki uspeh i doneo je Manu priznanje kao vrsnom književniku. Pored njega, još neka najvažnija Manova dela jesu "Doktor Faustus", "Smrt u Veneciji", a svakako najvažnije njegovo delo jeste "Čarobni breg".
"Čarobni breg" je objavljen 1924. godine. Ovaj roman je postao simbol evropske književnosti između dva svetska rata. "Čarobni breg" je duboko slojevit i kompleksan roman koji istražuje brojne teme, poput duhovnosti, vremena, smrti i moralnih dilema.
Radnja romana odvija se u sanatorijumu na vrhu planine u Švajcarskoj, gde glavni junak, Hans Kastorp, provodi sedam godina. Tokom svog boravka, Hans se susreće sa različitim pacijentima i osobljem sanatorijuma, a njegov susret sa moćnim i enigmatičnim čovekom Setembrinijem, koji ga uvodi u intelektualne diskusije i filozofske teme, ima dubok uticaj na njegovu sudbinu.
"Čarobni breg" je delo koje se ističe svojom filozofskom i intelektualnom složenošću. Man je majstorski kombinovao elemente fantastike, satire, psihološke analize i istorijskih referenci kako bi stvorio bogatu i duboku priču. Kroz likove i njihove dijaloge, roman istražuje pitanja duhovnosti, ljudske prirode, moralnih izazova i traganja za smislom u svetu koji se menja.
"Čarobni breg" je bio izuzetno dobro primljen od strane kritike i publika. Roman je osvojio Nobelovu nagradu za književnost 1929. godine i postao jedno od najuticajnijih dela 20. veka. Njegova složena struktura, bogati jezik i duboke teme privukli su pažnju čitalaca širom sveta, a biće mu odat i omaleni omaž u našem filmu "Mi nismo anđeli", gde će ovo biti omiljeni roman glavnog junaka Nikole.
Tomas Man je takođe poznat po svom političkom angažmanu. Kritikovao je nacistički režim u Nemačkoj i bio je prisiljen da napusti zemlju zbog svojih političkih uverenja. Kasnije je emigrirao u Sjedinjene Američke Države, gde je nastavio da piše i angažuje se u antinacističkim aktivnostima.
Manova dela su bila složena, sa dubokim analizama ljudske psihe i društva. Njegova književnost je obuhvatala širok spektar tema, od porodičnih saga do političkih i filozofskih rasprava. Bio je poznat po svom stilu pisanja koji je kombinovao estetiku, intelektualnost i emocionalnu dubinu.
Tomas Man je preminuo 12. avgusta 1955. godine u Cirihu, Švajcarska. Ostavio je veliko nasleđe u svetu književnosti i ostaje jedan od najvažnijih pisaca svog vremena. Njegova dela i dalje se čitaju i proučavaju širom sveta, dok njegova vizija i teme ostaju relevantne i danas.
1933. Otvoren prvi drajv-in bioskop
Drajv-in bioskop, poznat i kao bioskop na otvorenom, samo što su sedišta bila ona u vašim automobilima, predstavlja značajan deo filmske i kulturne istorije. Ovaj inovativni koncept omogućio je gledaocima da uživaju u filmovima iz udobnosti svog vozila, donoseći revoluciju u načinu na koji se filmovi prikazuju i doživljavaju.
Prvi drajv-in bioskop otvoren je na današnji dan pre ravno 90 godina u gradu Kemdenu, u saveznoj državi New Jersey, Sjedinjene Američke Države. Ideja je potekla od Ričarda Holingsheda, inženjera koji je želeo da pruži publici drugačije iskustvo gledanja filmova. Holingshed je razvio sistem koji je omogućio gledaocima da parkiraju svoje automobile na uređenom prostoru i gledaju filmove na velikim platnima.
Ovaj bioskop imao kapacitet za 400 vozila, a zvučni signal se prenosio putem zvučnika koji su bili postavljeni na parkingu. Gledaoci su mogli da prilagode zvuk preko zvučnika u svom vozilu kako bi imali optimalno iskustvo gledanja. Ova inovacija je omogućila ljudima da gledaju filmove bez ometanja buke drugih gledalaca ili potrebe za sedenjem u redovima sedišta.
Drajv-inovi brzo su postali popularni širom Sjedinjenih Američkih Država tokom 1940-ih i 1950-ih godina. Ovaj koncept je pružao mogućnost gledanja filmova i porodičnih aktivnosti istovremeno. Posetioci su mogli da uživaju u filmu sa svojim porodicama i prijateljima, dok su deca mogla da se igraju na otvorenom prostoru između parkiranih vozila.
Prvi drajv-in postavio je temelje za revoluciju u filmskom prikazivanju. Njegova inovativna ideja i koncept omogućili su gledaocima da dožive film na drugačiji način, kombinujući udobnost automobila sa zabavom i zajedništvom porodičnih aktivnosti. Ovo je predstavljalo prekretnicu u načinu na koji su filmovi prikazivani i doživljavani.
Oni su imali značajan uticaj na američku kulturu i postali su simbol američkog načina života tokom procvata automobilske industrije i zlatnog doba filmske industrije. Oni su pružali mogućnost gledanja filmova na otvorenom, uz prirodnu atmosferu i slobodu kretanja koju su automobili pružali. Ovi bioskopi su postali omiljeno odredište porodica i parova, koji su uživali u zajedničkom iskustvu gledanja filmova.
1944. Dan D
Dan D, koji se odigrao na današnji dan 1944. godine, bio je ključni događaj tokom Drugog svetskog rata i jedna od najvećih invazija u istoriji. Savezničke snage, uključujući Sjedinjene Američke Države, Veliku Britaniju, Kanadu i druge zemlje, izvršile su desant na obalu Normandije u Francuskoj. Ova operacija, poznata i kao Operacija Overlord, imala je za cilj oslobađanje zapadne Evrope od nacističke okupacije.
Više od 156.000 vojnika je učestvovalo u invaziji, koja je bila pažljivo planirana i pripremana tokom meseci. Savezničke snage su iskoristile vazdušne i pomorske snage kako bi osigurale prelazak preko La Manša i uspostavile mostobrane i utvrde duž obale. Glavni cilj bio je zauzimanje plaže i osiguranje daljeg prodora na kopnu.
Operacija je započela rano ujutro, s vazdušnim napadima i iskrcavanjem padobranaca iza neprijateljskih linija. Zatim su se savezničke trupe iskrcavale na pet glavnih plaža: Omaha, Juta, Gold, Džuno i Svord. Iskrcavanje je bilo izuzetno teško zbog snažnog otpora nemačkih snaga i prepreka na plažama, ali su saveznici postepeno uspeli da osiguraju svoje položaje.
Dan D je bio prekretnica u ratu protiv nacističke Nemačke. Oslobađanje Normandije omogućilo je saveznicima da uspostave čvrst mostobran na kontinentu i započnu dalje napredovanje ka oslobađanju Evrope. Iako su žrtve bile velike, Dan D je bio ključni korak ka konačnoj pobedi nad nacističkim režimom.
Ovaj događaj ostaje simbol hrabrosti, odlučnosti i zajedništva savezničkih snaga u borbi protiv totalitarizma. Dan D je ostavio neizbrisiv trag u istoriji i sećanje na sve vojnike koji su dali svoje živote za slobodu i mir.
1946. Osnovana NBA liga
NBA (National Basketball Association) je najpoznatija profesionalna košarkaška liga na svetu, koja je osnovana 6. juna 1946. godine. Liga je formirana pod imenom BAA (Basketball Association of America), a kasnije se spojila sa konkurentskom NBL (National Basketball League) 1949. godine da bi formirala modernu NBA ligu.
Osnivanje NBA predstavljalo je veliki korak za profesionalnu košarku. Inicijalno, liga je brojala samo 11 timova, ali brzo je stekla popularnost i privukla talentovane igrače iz Sjedinjenih Američkih Država i širom sveta. Prva utakmica NBA lige odigrana je 1. novembra 1946. godine u Kanadi između New York Knicksa i Toronto Huskiesa, a Knicksi su pobedili rezultatom 68-66.
Tokom godina, NBA je postala sinonim za najviši nivo košarke. Liga je pružila platformu za mnoge ikone košarke, uključujući Majkla Džordana, Medžika Džonsona, Larija Birda, Vilta Čemberlena, Karima Abdul-Džabara, Hakima Olajdžuvona, Kobija Brajanta, Lebrona Džejmsa i mnoge druge. Njihove igre, dostignuća i rivalstva doprinose bogatoj istoriji lige.
NBA liga je poznata po svojoj visokokvalitetnoj igri, atraktivnim zakucavanjima, preciznim šutovima za tri poena i nezaboravnim trenucima. Lige se danas sastoji od 30 timova, raspoređenih u dve konferencije - Istok i Zapad, sa po 15 timova u svakoj konferenciji. Sezona se sastoji od redovnog dela sa 82 utakmice, a zatim slede plej-of utakmice koje određuju šampiona lige.
NBA je takođe poznata po svojoj globalnoj prisutnosti. Uticaj lige proteže se daleko izvan granica Sjedinjenih Američkih Država, sa velikim brojem internacionalnih igrača koji su postali zvezde u NBA-u. Liga je postala platforma za promociju košarke i razmenu kulturnih uticaja širom sveta, a tome svedoči i podatak da je poslednjih pet trofeja za najkorisnijeg igrača regularnog dela sezone otišlo u ruke internacionalnim igračima, među kojima je dva puta bio i naš Nikola Jokić.
1976. Premijerno prikazan horor film "Predskazanje"
Film "The Omen" je britansko-američki horor film iz 1976. godine, koji je režirao Ričard Doner. Ovo remek-delo žanra prati priču o mladom dečaku Demijanu Tornu, koji se ispostavlja kao Antihrist. Film je dobio veliku popularnost i postao klasik horor žanra.
"Predskazanje" je turobna i zastrašujuća priča koja se bavi temama religije, zla i sudbine. Radnja prati Roberta Torna, diplomatu koji usvaja dečaka nakon što mu njegova žena rodi mrtvorođenče. Međutim, kako Demijan raste, sve više se otkrivaju neobične i jezive okolnosti povezane sa njegovim poreklom. Robert polako otkriva da je Demijan Antihrist i da je sudbina sveta u njegovim rukama.
Film je izuzetno dobro režiran, sa atmosferom napetosti koja se neprestano gradi. Izvanredne glumačke izvedbe Gregorija Peka, Li Remik i Harvija Stivensa kao Demijana doprinose mračnoj i zastrašujućoj atmosferi filma. Posebno je zapažena i izuzetna muzička tema koju je komponovao Džeri Goldsmit, koja je do danas ostala prepoznatljiva i popularna, naročito među istinskim fanovima horor žanra.
"The Omen" je postigao veliki uspeh kod publike i kritike. Osvojio je Oskara za najbolju originalnu muziku i postao je jedan od najuticajnijih horor filmova svih vremena. Njegov uticaj se proteže na druge filmove i žanrove, a Demijan Torn je postao jedan od najprepoznatljivijih negativaca u filmskoj istoriji. Ovaj film je remek-delo horor žanra koje i danas ostaje uzbudljivo i zastrašujuće iskustvo za gledaoce. Njegov kvalitet i uticaj na filmsku industriju čine ga neprolaznim delom filmske istorije.
1984. U prodaju pušten prvi Tetris
Tetris je jedna od najprepoznatljivijih i najpopularnijih igrica u svetu video igara. Ova slagalica je osmišljena i razvijena u Sovjetskom Savezu od strane Alekseja Pažitnova, ruskog programera, a prvi put je javno predstavljena na današnji dan 1984. godine. Inspiracija za Tetris došla je od tradicionalne ruske slagalice poznate kao "pentomino", koja se sastoji od oblika sa pet kvadrata.
Cilj igre Tetris je jednostavan - igrač treba da rotira i spušta različite geometrijske oblike, nazvane tetrominoi, u okviru ekrana. Ovi tetrominoi se sastoje od četiri kvadrata spojena zajedno na različite načine, a igrač treba da ih pažljivo pozicionira i reorganizuje kako bi napunio horizontalne linije. Kada se cela linija popuni, ona se briše, a igrač dobija poene. Cilj je ostati u igri što je duže moguće, jer se brzina kojom se tetrominoi spuštaju postepeno povećava.
Tetris je postao poznat po svojoj jednostavnoj mehanici i zaraznoj prirodi. Igra je bila dostupna na različitim platformama, uključujući računare, konzole, mobilne telefone i druge uređaje. Njegova popularnost brzo se proširila širom sveta, privlačeći igrače svih uzrasta i postavši jedna od najprepoznatljivijih ikona video igara.
Ovaj jednostavan koncept igre Tetris je postao kultni fenomen. Kroz godine, igra je dobila različite verzije, poboljšanja i adaptacije, ali je originalna mehanika ostala nepromenjena. Tetris je postao simbol zabave, izazova i strategije, a njegova jednostavnost i zaraznost osigurali su mu posebno mesto u istoriji video igara.
Tetris je i danas popularan i igra se širom sveta. Svojom jednostavnošću i zaraznošću, Tetris je postao ikona industrije video igara, inspirišući mnoge druge igre, a igra je toliko popularna i važna da ima i svoje svetsko prvenstvo, koje je postalo izuzetno prestižno takmičenje.
1993. The Legend of Zelda: Link's Awakening
The Legend of Zelda: Link's Awakening je kultna igra iz serijala Legenda o Zeldi, koja danas slavi svoj trideseti rođendan. Premijerno je izdata za Game Boy konzolu i brzo je stekla veliku popularnost među igračima širom sveta zbog svoje originalne priče i zanimljive mehanike igre.
Radnja igre prati avanture mladog heroja Linka koji se, nakon brodoloma, budi na tajanstvenom ostrvu Koholint. Da bi se vratio kući, Link mora pronaći osam muzičkih instrumenata i probuditi mitsko biće Ribu vetra (Wind Fish). Tokom svog putovanja, Link će se suočiti s raznim izazovima, zagonetkama i neprijateljima, a igrači će morati da koriste svoju snalažljivost i veštine borbe kako bi prešli sve prepreke.
Ono što je činilo ovu igru posebnom jeste njen jedinstveni šarm. Igra je bila prepoznata po svojoj šarenolikoj grafici, zanimljivim likovima i neobičnom svetu koji je ispunjen tajnama i avanturama. Igrači su istraživali pećine, upravljali sebičnim žapcem, ulazili u čarobne šume i otkrivali tajne ostrva dok su pratili priču koja je bila puna iznenađenja.
The Legend of Zelda: Link's Awakening je takođe bila poznata po svojim zagonetkama koje su zahtevale razmišljanje i logiku. Igrači su morali da pronađu ključeve, pređu lavirinte i dešifruju tajne kako bi napredovali kroz igru. Ovo je dodavalo element strategije i izazova, čineći igru intrigantnom i zabavnom za igranje.
2019. godine je izdat reimejk ove igre za Nintendo Svič konzolu, koji je donio osveženu grafiku i zvuk, čime je igra dobila novi sjaj na modernoj platformi. Rimejk je pružio priliku novim generacijama igrača da iskuse čarobni svet ove igre na svojim novim konzolama.
The Legend of Zelda: Link's Awakening je ostavila veliki uticaj na industriju video igara i postala jedna od najvoljenijih igara svog vremena. Njena prelepa priča, zagonetke i nezaboravni likovi i danas se pamte među igračima i održavaju njenu reputaciju kao klasika u svetu igara.
1998. Izašla prva epizoda legendarnog sitkoma "Seks i grad"
Serija "Seks i grad" je premijerno prikazana na današnji dan, 6. juna 1998. godine, i brzo je postala kultni fenomen. Kreirana od strane Darena Stara, serija prati živote četiri prijateljice - Keri Bredšo (Sara Džesika Parker), Samante Džons (Kim Katrel), Mirande Hobs (Sintija Nikson) i Šarlot Jork (Kristin Dejvis) - dok prolaze i učestvuju u svetu ljubavi, karijere i mode u Njujorku.
"Seks i grad" je donela osvežavajući pristup prikazu ženskih prijateljstava i seksualnosti na malim ekranima. Kroz svoj duhovit i provokativan pristup, serija je istraživala pitanja modernog života, ljubavi, veza i samopoštovanja. Svaka epizoda je bila prepuna dijaloga koji je istovremeno bio duhovit, inteligentan i emotivan.
Same junakinje su poputno različite jedna od druge, ali ono što ih je spajalo jeste nepokolebivo prijateljstvo i ženska solidarnost.
Keri Bredšo, novinarka koja piše kolumne o seksu i vezi za lokalne novine, postala je ikona stila i simbol nezavisne žene koja se ne boji da istražuje svoje želje i ambicije. Samanta Džons je bila samopouzdana i slobodoumna žena koja je otvoreno govorila o seksu i uživala u svom nezavisnom životu i među okorelim fanovima franšize, ova uloga je uglavnom isticana kao omiljena i najbolja u seriji. Miranda Hobs je bila ambiciozna advokatica koja se suočavala s izazovima karijere i majčinstva. Šarlot Jork je bila romantična i tradicionalna žena koja je tragala za pravom ljubavlju.
Kroz šest sezona i dva filma, "Seks i grad" je istraživao različite aspekte života i odnosa, bilo da su to pitanja ljubavi, braka, majčinstva, prijateljstva ili karijere. Serija je postala poznata po svojoj autentičnosti, odražavajući živote i izazove modernih žena na način koji je bio priznat i inspirativan za mnoge gledateljke.
Premijera serije "Seks i grad" na današnji dan 1998. godine obeležila je početak nečega posebnog. Serija je stekla ogromnu popularnost i kritički uspeh tokom svog emitovanja, postajući prepoznatljiva po svom stilu, likovima i temama koje je istraživala. Njeno nasleđe i uticaj na pop kulturu su i danas vidljivi, a serija je postala ikona emancipacije ženskog glasa i stila.