FOTOŠOP NA SOVJETSKI NAČIN: Ovako je Staljin brisao političke protivnike na fotografijama

Danas postoje mnogobrojni kompjuterski programi koji brzo i jednostavno mogu da izmene sliku ili fotografiju i daju joj sasvim nov izgled. Mnogo pre nego što je neko mogao da zamisli postojanje kompjutera kakav nam je danas dostupan, a pogotovo programa kao što je fotošop, pojedini ''fotošoperi'' su već postojali u Sovjetskom Savezu. Oni su bili ljudi obučeni da šire sovjetsku propagandu koja je bila od velike važnosti za sam državni sistem.

U prvoj državi proletarijata propaganda je doživela svoj vrhunac. Sovjetska propaganda predstavlja jednu od ključnih odlika perioda komunističke vlasti Sovjetskog Saveza u XX veku. Može se reći da je ona bila glavna spona uticaja vlasti u Moskvi i svih naroda koji su živeli od Lenjingrada do Vladivostoka. Njen cilj je bio jasan – predstaviti svakom pojedincu moć i snagu komunitičke ideologije, njenu ispravnost i nepobitnu istinu koja se ogleda u snazi proletarijata i radničkih klasa u celoj državi, pa i svetu.

Lider Josif Visarionovič Džugašvili Staljin bio je glavni ideal sovjetskog društva tokom njegove apsolutističke vlasti koja je trajala 25 godina. Prvi čovek države morao je biti prikazan kao čovek bez mana i straha, spreman da odgovori na sve unutrašnje i spoljašnje izazove koje se postave pred njegovu zemlju.

Staljinov put do apsolutne vlasti bio sačinjen od obračuna sa partijskim neistomišljenicima. Brzo se oslobodio glavnog konkurenta u borbi za vlast - Lava Trockog, Lenjinovog naslednika, za kojim je slao agente po svetu  dok ga nisu ubili u Meksiku 1940. godine. Od 1928. godine obračunavao se takozvanim ''nosiocima desničarskih skretanja'' u komunističkoj partiji - Buharinom, Rikovim, Tomskim, Kirovom i drugim značajnim revolucionarima.

Od 1934. godine počeo je da se stvara kult Staljinove ličnosti. Usledile su ''velike čistke'' (1936-1939. godine) što je dovelo do fizičkog i političkog uništenja partijskih protivnika.

Staljinova opsednutost da sebe proglasi za legitimnog i jedinog naslednika Lenjinovih ideja otišla je predaleko.

Primer za to svakako mogu biti i fotografije na kojima je Staljin u društvu svojih doskorašnjih ''partijskih drugova''. Kako su nestajali sa političke scene, tako su nestajali i sa fotografija kao da ih nikad nije ni bilo. Posebnim tehnikama, koje su trajale satima, fotografije su na složen način prepravljene pomoću nanošenja boje, korišćenjem skalpela i upotrebom lepka.

Nakon što je proterao Lava Trockog, Staljin je hteo da njegov glavni politički protivnik nestane sa fotografija.

Kao blizak Lenjinov saradnik Trocki se pojavljuje na više slika zajedno sa njim. Budući da je nakon Lenjinove smrti Trocki pao u Staljinovu nemilost i proteran iz Sovjetskog Saveza, morao je biti ''proteran'' i sa fotografija.

Sličan slučaj je i sa Nikolajem Ježovim šefom sovjetske tajne službe NKVD koji je imao glavnu ulogu tokom ''velike čistke''. Nakon što je smenjen 1938. godine, osuđen je za izdaju, a 1940. je i ubijen.

Najbolji, ali istovremeno i najbrutalniji primer za ''sovjetski fotošop'' može biti fotografija na kojoj se nalazi Staljin sa svoja tri partijska druga. S leva na desno su prikazani - Nikolaj Antipov, Staljin, Sergej Kirov, i Nikolaj Švernik. Kako je koji padao u Staljinovu nemilost tako su se jedan po jedan, redom, brisali sa fotografije.

Na kraju je ostao Staljin usamljen što dovoljno govori o njegovoj maničnoj paranoji koja ga je progonila do kraja vladavine.

Slične tekstove o zanimljivoj istoriji možete pratiti OVDE.