Najposećeniji muzej u Srbiji: Arhitekturom mami, a stalnom postavkom očarava (FOTO/VIDEO)
Više od 85 hiljada ljudi posetilo je ovu veličanstvenu ustanovu kroz 34 organizovane tematske izložbe i renovirane stalne postavke
Zrenjanin, grad u Vojvodini, svojim prirodnim karakteristikama i povoljnim geografskim položajem, ali i dubokom istorijom, kulturom, arhitekturom, pejzažima, uređenjem i mnogim drugim aspektima prkosi vremenu i predstavlja pravu turističku atrakciju za sve ljubitelje istorije, prirode, avanture i dobrog provoda.
Da bi jedan grad imao celokupnu turističu ponudu, on prvenstveno ulaže sredstva u očuvanje svog kulturno-istorijskog nasleđa, u muzeje, bez čijeg postojanja bi jedan grad potpuno izgubio smisao i oblik.
Baš zato, Zrenjanin spada u redove prvih gradova u Vojvodini koji velika sredstva ulaže u kulturu, istoriju i tradiciju, tačnije, u muzeje kako zbog svojih građana, tako i zbog turista.
Manji trošak za građane, a čistiji je i vazduh: Važan projekat na delu u Zrenjaninu (VIDEO)
Od najmlađih do najstarijih - svi je vole i rado posećuju: Bilioteka u Šapcu odoleva vremenu i čuva velika umetnička dela (FOTO/VIDEO)
UKLJUČI SE U AKCIJU - "Pretvori kvart u park": Novi Sad postaje još zeleniji grad (VIDEO/FOTO)
Kada govorimo o Narodnom muzeju u Zrenjaninu i turističkoj posećenosti, bitno je istaći podatak da je Narodni muzej u Zrenjaninu proglašen za najbolji muzej u Srbiji u 2006. godini zbog velikog broja posetilaca. Više od 85 hiljada ljudi posetilo je ovu veličanstvenu ustanovu kroz 34 organizovane tematske izložbe i renovirane stalne postavke.
Naime, Narodni muzej iz Zrenjanina je muzejska ustanova kompleksnog tipa, zavičajnog karaktera, koja svojim istraživačkim radom pokriva područje Srednjeg Banata sa 52 naseljena mesta u opštinama Zrenjanin, Sečanj, Žitište, Nova Crnja i Novi Bečej. Ovakvim načinom organizacije kulturno nasleđe ovog područja iz oblasti prirode, arheologije, etnologije, umetnosti i istorije došlo je u okvire sistematske zaštite i stručne obrade jedne specijalizovane ustanove. Unutar zbirki pet odeljenja Muzeja smešteno je oko 33.000 muzejskih predmeta.
Neke od najznačajnijih zbirki su: zbirka hladnog i vatrenog oružja, zbirka kapa zlatara, likovna zbirka sa značajnim fondom slika iz 18. i 19. veka, zbirka nakita iz praistorije i srednjeg veka, zbirka ptica. Muzej ima i Pedagoško-informativnu službu, Dokumentacioni centar, restauratorsku i konzervatorsku radionicu, fotolaboratoriju i stolarsku radionicu. U Muzeju postoji i stručna biblioteka sa više od 5.000 naslova.
Prezentacija zbirki odvija se u okviru stalne postavke i tematskih izložbi. Prostor stalne postavke muzeja ima površinu od 1.200 kvadratnih metara. Na prvom spratu izloženi su predmeti iz primenjene umetnosti, likovne zbirke i legata Narodnog muzeja, dok je na drugom spratu predstavljen deo novije istorije i etnologija, a nakon završetka potpune rekonstrukcije muzeja biće izložena i starija istorija, arheologija i priroda. Trenutno zrenjaninski muzej raspolaže i sa tri izložbena prostora u prizemlju zgrade. To su Salon, površine 200 kvadratnih metara, Mali salon i Hol muzeja koji je adaptiran u izložbeni prostor.
O samoj zgradi
Muzej se od 1966. godine nalazi na ovoj adresi, u zgradi nekadašnje Finansijske palate. Zgrada je izgrađena 1893. godine po projektu arhitekte Ištvana Kiša. Po stilu pripada akademizmu - neorenesansi i deo je sektora tipične arhitekture koji je pod zaštitom države kao spomenik kulture. Zgrada se nalazi u okviru arhitektonske celine koja obuhvata i Gradsku kuću, zgradu Pozorišta, Katedralu i Mali most, najstariji most u gradu.
Odeljenja u Narodnom muzeju u Zrenjaninu
Prirodnjačko odeljenje se sastoji od dve celine: dioramskog prikaza živog sveta Banata i trodimenzionalne postavke fosilnih ostataka. Dermoplastični, trajni preparati, riba, gmizavaca i sisara, postavljeni su u prostoru koji je uredjen tako da predstavlja njihova prirodna staništa.
Prikazane su životinjske vrste koje su odavno nestale ili su veoma retke na našim terenima. Postavka fosilnih ostataka ima za osnovnu ideju da fosilizovane kosti budu izložene u tri dimenzije - da bi se dočaralo prirodno nalazište i prirodna veličina ovih davno nestalih vrsta.
Arheološko odeljenje svojim fondom spada među najbogatije zbirke u Srbiji. Koncepcija stalne postavke zasniva se na hronološkom predstavljanju od najstarijeg vremenskog perioda 6.400 godine pre naše ere do srednjeg veka i obuhvata sledeće epohe: neolit - starčevačka, vinčanska, potiska kultura, eneolit, bronzano doba, rimsko-provincijska kultura, sarmatska kultura, seoba naroda i srednji vek. Na postavci je izloženo više od 500 eksponata.
Istorijsko odeljenje čine zbirke starije i novije istorije, kao i Soba istorije sporta. Zbirka novije istorije stalne postavke prikazuje prošlost našeg zavičaja od poslednje četvrtine XIX veka do kraja prve polovine XX veka kroz ekonomski, društveni, politički i kulturni život. Postavka se sastoji od originalnog materijala: umetničkih slika, trodimenzionalnih predmeta, originalnih dokumenata, fotografija i drugog materijala. Zbirka starije istorije obuhvata i prikazuje period od početka XIV veka, od nastanka grada, do druge polovine XIX veka.
Na postavci se može videti originalni prepis Povelje Marije Terezije iz 1769. godine, kojom se u ondašnjem Bečkereku reguliše čitav društveno-ekonomski život, a koja je bila preduslov da bi Bečkerek stekao status grada. Vezano za kulturni razvoj grada značajna je izložena Povelja iz 1847. godine kojom se odobrava osnivanje štamparije u Velikom Bečkereku. Izuzetno mesto u postavci zauzimaju dobro očuvani primerci mačeva iz XI-XII veka, ukrasni predmeti, pečati, originalna zastava Torontalske županije i vatreno i hladno oružje iz XVIII i XIX veka.
Soba istorije sporta prikazuje istorijat sporta u našem gradu od kraja XIX veka do danas. Poseban akcenat je stavljen na olimpijske igre gde je učestvovalo 39 naših sugrađana. Njih desetoro osvojilo je ukupno 16 medalja od toga 6 zlatnih, 3 srebrne i 7 bronzanih. Postavka Sobe sporta obuhvata oko 300 predmeta - sportske rekvizite i opremu, odličja sa takmičenja - originale i odlivke, priznanja zaslužnim sportistima i sportskim radnicima, kao i dokumenta i fotografije sportista i sportskih događaja svih nivoa - od gradskih takmičenja do olimpijada.
Umetničko odeljenje obuhvata dva segmenta - likovnu i primenjenu umetnost. Zbirka likovne umetnosti po značaju predstavlja jednu od najvrednijih zbirki u Vojvodini, a po sadržini presek onoga što se u periodu od XVIII do kraja XX veka na umetničkom planu zbivalo u Vojvodini i šire, sa posebnim akcentom na Banat i velikobečkerečke slikarske ateljee. Najstariji eksponati likovne zbirke svrstani u stalnu postavku potiču iz prve polovine XVIII veka. Među takvim radovima od posebnog značaja su ikone Šerbana Popovića iz 1744. godine. Prateći dalje hronološki tok i u doba baroka, klasicizma, bidermajera, romantizma, realizma i u modernim pravcima XX veka pojavljuju se poznata imena kao što su: Dimitrije Popović, Nikola Nešković, Nikola Aleksić, Konstantin Daniel, Đura Jakšić, Novak Radonić, Pavle Simić, Uroš Predić, Stevan Aleksić, Aleksandar Sekulić i mnogi drugi.
Narodni muzej Zrenjanin Posebnu celinu stalne postavke čine legati Uroša Predića, Tivadara Vanjeka, Zlate Markov Baranji, Ljubice Tapavički, Pauline Sudarski i Friderike Bende-Kovačev.
Zbirka primenjene umetnosti čini zaokruženu celinu Umetničkog odeljenja obuhvatajući predmete sakupljene od samog osnivanja Muzeja 1906. godine. Kolekciju sačinjavaju eksponati od porcelana, fajansa, stakla, metala kao i komadi stilskog nameštaja. Ovaj deo postavke donosi presek plemićkog, ali pretežno građanskog enterijera sa predmetima pokućstva Vojvodine u vremenskom rasponu od XVIII do kraja XIX veka.
Stilske osobenosti eksponata uklapaju se u barok i klasicizam sa njegovom građanskom varijantom, bidermajer stilom. Najveći broj eksponata predstavlja import, najčešće iz Austrije, Mađarske, Češke, ali i iz Nemačke, Francuske i Italije, dok je vrlo mali broj rad lokalnih radionica.
Etnološko odeljenje obuhvata pet prostorija u kojima je prezentovan seoski enterijer tzv. "prednjih" ili "čistih" odnosno gostinskih soba s kraja XIX i početka XX veka (mađarska, rumunska, slovačka i srpska soba) kao i enterijer srpske kuhinje istog perioda, dok se u ostalim prostorijama nalaze nošnje naroda i narodnosti Srednjeg Banata i predmeti povezani sa seoskim zanatima, zemljoradnjom i stočarstvom.
Zrenjaninski Narodni muzej, na kraju svega, predstavlja jednu važnu ustanovu, koja se ističe među ostalim muzejima ne samo zbog svoje sjajne arhitekture u kojoj kao da je vreme stalo i čiji sjaj mami turiste kako iz Srbije, tako i iz svih krajeva sveta, već predstavlja i kulturno dobro važno za Srbiju shodno tome da je zavičajnog tipa i da sama njegova etnološka postavka pokriva područje Srednjeg Banata. Samim tim predstavlja suživot u kojem se ogledaju sličnosti, razlike i međusobni uticaji svih naroda koji žive na ovim prostorima te nam daje priliku da promatramo i poredimo živote naših predaka i na prostoru Vojvodine.
Projekat je finansiran iz budžeta Grada Zrenjanina. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.