I NEMAČKA ZA ISTINU: Gauk nazvao masakr nad Jermenima genocidom
Nemačka osuđuje masakr izvršen pre 100 godina nad Jermenima u Otomanskom carstvu i smatra ga genocidom, izjavio je nemački predsednik Joahim Gauk, dodajući da Nemačka snosi delimičnu krivicu za taj pogrom.
To je prvi put da su nemački zvaničnici upotrebili reč genocid opisujući ubijanje Jermena u Osmanskom carstvu, a Gaukova izjava na verskoj ceremoniji u berlinskoj katedrali, kojom je obeležena stogodišnjica ubistva Jermena, predstavlja neobično snažno priznanje uloge tadašnjeg Nemačkog carstva u tom događaju.
"Mi Nemci u ovom slučaju moramo da se suočimo sa prošlošću i našom delimičnom odgovornošću, a moguće i delimičnom krivicom, za genocid nad Jermenima", rekao je Gauk.
"Muškarci i žene, deca i starci, bili su redom slati na smrtonosne marševe, proterani bez ikakve zaštite ili hrane u stepu i pustinju, živi spaljivani, prebijani i ubijani. Taj planirani i sračunati kriminalni čin je bio usmeren protiv Jermena samo zato što su bili Jermeni", rekao je Gauk.
On je dodao da je Nemačko carstvo, tadašnji saveznik Osmanskog carstva, slalo svoje vojnike koji su učestvovali u "planiranju i izvršavanju tih deportacija".
Nemačke diplomate koje su vlastima u Berlinu dojavljivale o svom svedočenju o zločinima nad Jermenima su ignorisane zbog straha da bi tako mogli da se ugroze odnosi sa Osmanskim carstvom, istakao je nemački predsednik.
On je dodao da su nacisti čak zabranili jedan austrijski roman o masakru nad Jermenima, ali je on ipak stigao do čitalaca u jevrejskim getima tokom tridesetih godina prošlog veka, "poput vesnika onog što će se tek dogoditi Jevrejima".
Gauk je naveo da je nemoguće pobeći od krivice putem "negiranja, potiskivanja ili trivijalizacije" istorije.
Zvanični Jerevan navodi da je 1,5 miliona Jermena ubijeno između 1915. i 1917. godine, dok se raspadalo Osmansko carstvo, i već dugo traže da međunarodna zajednica prizna da se radi o genocidu.
Moderna Turska, zemlja naslednica Osmanskog carstva, odbacuje te navode i tvrdi da je između 300.000 i 500.000 Jermena i isto toliko Turaka poginulo u nemirima, kad su se Jermeni digli protiv otomanskih vladara i stali na stranu ruskih trupa.
Očekuje se da će Gaukova izjava izazvati oštru reakciju zvanične Ankare, koja ima bliske odbrambene i trgovinske veze sa Berlinom, a u Nemačkoj takođe živi i tri miliona Turaka.