Upoznajte istoriju Plandišta, sela sa najlepšim imenom!

Teritorija opštine Plandište nalazi se u jugositočnom delu AP Vojvodina, odnosno u istočnom Banatu između kanala DTD i srpsko-rumunske granice. Plandište se nalazi na 85 kilometara od Beograda.  Do Plandišta se dolazi magistralnm putem Beograd-Vršac koji se kod Alibunara grana prema Plandištu, odnosno, iz pravca Novog Sada putem Novi Sad–Vršac.

Današnje ime sela dolazi od reči plandovati, odmarati se. Rumuni koriste isto to ime dok Mađari i Nemci koriste ime koje je selo dobilo po grofu Zičiju a u prevodu znači Zičijevo selo.

Na području opštine Plandište prvi stanovnici su najverovatnije bili Sloveni, Bugari, Avari, Gepidi…O tim naseljima nema pisanih izvora. Iz perioda Velike seobe naroda postojala su neka naselja u opštini o čemu nam govore pronađeni lokaliteti.

Prvi put u pisanim izvorima pominje se današnji Stari Lec 1333. godine pod imenom Leć. Do turske vladavine pominje se još sedam naselja: Veliki Gaj 1335, Trnjan  1364, Berč 1375, Bioseg 1375, Balad ili Balat 1385, Hajdučka Greda 1405. i Šarkac, Žarkac ili Žorkfalva u 15 veku. Od ovih osam naselja, tri -Trnjan, Berč i Šarkac -više ne postoje. Trnjan i Šarkac su bili između Plandišta  i Velikog Gaja, a Berč 3 kilometra zapadno-severozapadno od današnje Hajdučice. Biseg, današnji Banatski Sokolac već 1446. se pominje kao nenaseljen.

Nizom vojnih pohoda do sredine 16. veka  Turci su osvojili i ove krajeve i priključili ih Otomanskoj carevini. U vreme turske vladavine postojala su samo dva naselja i to Veliki Gaj i Balad (današnji Kupinik). Leć i Hajdučka Greda su uništeni za vreme turske vladavine.

Krajem perioda pod Turcima prvi pu se pominju naselja: Morminta (krajem 17 veka), Zeldeš (krajem 17 veka) , Sent Margita 1697. godine i Sent Janoš 1717. Po odlasku Turaka, posle 1717. nastaje period  povoljnijih društveno-istorijskih uslova formiranja naselja. Tada nastaje šest novih naselja, dok su tri stara ponovo naseljena: Irmenjihaza 1817. godine, Sečenjifalva 1837. godine. Ujfalu 1842. godine, Velika Greda 1850. godine  i Raroš krajem 19 veka.

Ponovo su naseljeni Hajdučka Greda 1809. godine, Lec  pod imenom Stari Lec 1838. i Bioseg 1850. godine. Prvobitni položaj Hajdučice je često plavljen pa je 1824. naselje izmešteno nešto južnije, na mesto današnje Hajdučice. Po Miloševu,  Bioseg je ponovo naseljen posle I svetskog rata, a po  dr Hegedišu i dr Čobanoviću Bioseg se 1850. pominje kao naselje  sa 988 stanovnika.

U ovom periodu Balad se kroz 18. i kroz prvu polovinu 19. veka pominje kao nenaseljen. U drugoj polovini 19. veka  pominju se dve skupine  salaša, Mali i Veliki Balat sa 600 stanovnika. Mormint je od 1737. nenaseljen, a 1787. se ponovo naseljava. Dobija novo ime Zičidorf.Sent Janoš se na početku vladavine Austrougarske ne pominje kao naseljeno da bi  1745. ponovo bilo naseljeno. Zeldeš je izgoreo 1848. za vreme revolucije i više ne postoji, a nalazio se  severno od današnje Velike Grede.

Od perioda turske vladavine u kontinuitetu su naseljeni Veliki Gaj i Sent Margita. Posle I svetskog rata Vojvodina, dakle i Banat, ulaze u sastav Kraljevine SHS 1919. godine. Tada se formiraju u opštini tri nova naselja na mestima starih. Banatski Sokolac  nastaje na pustari Bioseg, a Miletićevo na pustari Raroš. Na mestu salaša Balat nastao je Aleksandrov Gaj - ime promenjeno 1925.

U ovom periodu promenjeno je šest imena naselja, Hajdučka Greda postaje Hajdučica, Zičidorf Mariolana, Sent Margita samo Margita, Irmenjihaza Jermenovci,  Sečenjifalva Sečenovo , a Ujfalu postaje Kriva Bara.

Posle Drugog svetskog rata ne nastaju nova naselja, samo je došlo do promene nekih naziva. Kriva Bara postaje Markovićevo, Sečenovo-Dužine,  Aleksandov Gaj - Kupinik i Sent Janoš - Barice.

Danas opština Plandište ima 14 naselja ili tri odsto celokupnog broja naselja u Vojvodini. Opština ima nadaleko čuvenu ružu vetrova koja obezbeđuje stalni dotok oksigeniranog i jonizovanog šumskog vazduha bez sadržaja patogenih klica i otrovnih materija.

Indikovana je lekovita termalna voda u Jermenovcima, u blizini Plandišta u Velikoj Gredi i u blizini dvorca “Kapetanovo” u katastarkoj opštini Stari Lec.

Prva nafta potekla je iz jermenovačke bušotine 17. novembra 1952. godine u bivšoj Jugoslaviji.