Danas slavimo SVETOG KRALJA! BRATSTVO iz njegove zadužbine VISOKI DEČANI fascinira - Iguman Sava otkriva zašto kod njih dolaze i KOSOVSKI ALBANCI
Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas proslavljaju Svetog Stefana Dečankog, verovatno najtragičnijeg vladara iz loze Nemanjića. Zadužbinar je manastira Visoki Dečani čije bratstvo se u ovim teškim trenucima naše istorije drži u čvrstoj veri. Iguman manastira arhimandrit Sava Janjić otkriva kako funkcioniše monaški život i šta je to ono što ih održava u zajedništvu.
Uz Bistricu, pod strmim obroncima Prokletija, u mestu divnom i šumovitom, natopljenom vodama, osnovao je Sveti kralj Stefan Dečanski manastir Hrista Spasa, najveću zadužbinu bogatog nemanjićkog duhovnog nas i graditeljskog. U njegove mermerne zidove, velelepne freske i skulptura duboko je utkan i zanavek pohranjen važan deo istorijskog pamćenja i duhovnog identiteta srpskog naroda.
O životu Sv. Kralja, o manastirskom vlastelinstvu i o građenju i ustrojstvu dečanskog manastira, saznajemo iz brojnih književnih srednjovekovnih spisa. Takođe nam je iz mnoštva dokumenata i zapisa na srpskom, turskom i drugim jezicima, poznata kasnija sudbina manastira koji je skoro neprekidno napadan i pljačkan, pa obnovljen i darivan, i koji naše živote i živote sačuvane istorije je Balkana. A kako se danas živi, otkriva ahimandrit Sava Janjić.
Danas slavimo Svetog Minu i Martindan - Ako gosti na SLAVU budu došli po MAGLI, znaćete kakva će godina biti a evo šta nikako NE SMETE da URADITE
Nemojte ovo stavljati u KOVČEG POKOJNIKA! Ovo su NAJBIZARNIJI POGREBNI OBIČAJI, a najviše ih je vezano za SPREMU za onaj SVET
Manastir Visoki Dečani je srednjovjekovni srpski pravoslavni manastir i zadužbina kralja Stefana III Dečanskog i cara Dušana. Gradnja je završena 1335. godine, a freske su završene oko 1350. godine. Manastir je posvećen Hristu Pantokratoru (grč. Χριστός Παντοκράτωρ) i Vaznesenju Gospodnjem - Spasovdanu.
Glavni neimar bio je majstor Vito Kotoranin. Hram predstavlja petobrodnu građevinu i pripada raškom stilu. Manastir se nalazi u opštini Dečani, na Kosovu u jednoj udolini pored rečice Dečanska Bistrica 17 km jugozapadno od Peći, ispod planinskog masiva Prokletije. Vekovima su Dečani sa srednjovjekovnom romaničkom arhitekturom i vizantijskim srpskim freskama bili most koji je povezivao narode i kulture, potvrđujući da uzvišenost, duhovnost i lepota umetničkog stvaralaštva nadmašuju prolazne vrednosti i političke sukobe.
Manastir predstavlja posljednju važnu fazu vizantijsko-romaničke arhitekture u regiji i najveća je od svih srednjovjekovnih balkanskih crkava. Sadrži izuzetne, dobro očuvane vizantijske slike, koje praktično pokrivaju celokupnu unutrašnjost crkve s preko 1.000 pojedinačnih prikaza svetaca. Takođe, ima brojne romaničke skulpture. Originalni mramorni pod je sačuvan, kao i unutrašnji nameštaj, i glavni ikonostas iz 14. veka. Riznica Dečana najbogatija je u Srbiji, sa oko 60 vrednih ikona iz perioda između 14. i 17. vieka. Manastir predstavlja izuzetnu sintezu vizantijske i zapadne tradicije.
Kako izgleda život u manastiru?
Visoki Dečani su opšti muški manastir sa neprekinutom monaškom tradicijom od 14. veka. Po blagoslovu tadašnjeg Episkopa Raško-prizrenskog Artemija, sedam mladih monaha sa igumanom, sadašnjim Episkopom Teodosijem, prešli su 1992. iz manastira Crna Reka u Visoke Dečane i zamenili stariju ovdašnju monahu. Od tada se broj mladih ljudi, željenih vrlinskog života po Bogu, povećavao iz godine u godinu, poboljšavale su se materijalne prilike i obnavljao uticaj carske lavre.
U manastiru danas živi dvadesetak monaha i iskušenika. Iguman je Arhimandrit Sava (Janjić) koji rukovodi bratstvom od 2011. godine. Pored svoje duhovne uloge, bogosluženja i održavanja objekata Svetog Kralja, manastir je živi organizm sa brojnim aktivnostima koje, od Duboreza do internet prezentacije, čine jedinstvenu celinu i punoću manastirskog života. Kao živa riznica srpske pravoslavne kulture i narodnog identiteta i danas je veoma značajan u životu Srbije na Kosovu i Metohiji.
- Manastir Visoki Dečani je opštežiće sa 25 monaha i iskušenika. Naš svakodnevni život je organizovan prema ustaljenom tipu, kaže iguman Sava i dodaje:
- Glavni akcenat je na zajedničkom životu monaha što i znači opštežiće. Bilo da smo u crkvi, na trpezima na slušanjima stalno živimo u svesti da kao pojedinačne individue nismo kompletne ličnosti i da ličnosti postajemo tek u zajednici, svi među sobom i svi mi zajedno u Hristu. Zato je evharistija izvorište našeg i postojanja i naše vere.
- Jutarnja služba počinje u 6.00 časova i traje do 8.30 (jutrenje i svakodnevna liturgija). Potom od 8.45 imamo prvi obrok, a nakon toga počinje slušanja (kuhinja, ekonomija, ikonopis, duborez, rad sa gostima, prodavnica itd). U 2.30 prestajemo sa radom i u 15.00 imamo drugi obok. Podne je predviđeno za odmor iako veća bratija i tada ima određenih obaveza u zavisnosti od doba godine i drugih zbivanja. Deveti čas sa večernjim početkom u 18.00 a u nastavku se služi i više. Nakon toga bratija su ponovo slobodna.
- Poseban akcenat stavljamo na gostoljublje i u manastiru je uvek mnogo posetilaca i kolonika. Takođe vodimo brigu o našim sestrama monahinjama u manastiru Presvete Bogorodice u Đakovici, a često služimo i u manastiru Gorioč. Vodimo uvek i poneko humanitarnih programa pomoći našim povratnicima i siromašnim porodicama na KiM. Pored svih tih aktivnosti imamo i dosta stranih posetilaca, diplomata, vojnika, turista i raznih dobronamernika, a u poslednje vreme i sve više kosovskih Albanaca koji se nalaze u manastiru.
- Ovo je ukratko o našem životu. Ono što je najvažnije jeste život u bratskoj ljubavi i stalnoj svesti da smo pozvani ne samo ovde u ovom vremenu i prostoru da budemo sabora već i u večnosti i zato je opštinski element našeg postojanja. U opštini nema mog i tvog već sve delimo zajednički, svako prema potrebi sa stalnom svešću da smo na zemlji samo prolaznici i da idemo ka Carstvu nebeskom predvođen našim zaštitnikom Sv. Kraljem Stefanom.
