SPORT I ZDRAVLJE
Pudinzi, čokoladice, šejkovi - Koliko su zaista korisni i zdravi gotovi PROIZVODI SA VISOKIM SADRŽAJEM PROTEINA?
Gotovi proizvodi sa puno proteina će vam pomoći da izgubite težinu ili izgradite mišiće. Na prvi pogled, oni su zapravo zdraviji od druge visoko obrađene hrane. Ali to ih ne čini korisnim ili neophodnim.
Naučnica Franciska Hegele na konferenciji Fakulteta poljoprivrednih i nutricionističkih nauka predstavlja najnovije, još neobjavljene rezultate sopstvenog istraživanja i istraživanja njene koleginice Jane Kop. Reč je o visokoproteinskoj hrani, odnosno proizvodima sa posebno velikom količinom proteina. Oni su namenjeni da vam pomognu da izgradite veliku mišićnu masu ili izgubite težinu.
Proteini su važni za izgradnju mišića i kažu da vas duže drže sitim od ugljenih hidrata, na primer. Musli, pudinzi ili čokoladice moraju imati sadržaj proteina od najmanje 20 procenata da bi se smatrali proizvodima sa visokim sadržajem proteina.
Zdraviji su od drugih gotovih proizvoda
Ipak, ne smemo zanemariti činjenicu da su proizvodi sa visokim sadržajem proteina visoko prerađena hrana. Ovakvi proizvodi obično sadrže mnogo šećera, soli, zasićenih masnih kiselina i relativno malo vlakana.
Na prvi pogled, ove zabrinutosti nisu nužno opravdane, jer prema sistematskoj studiji, proizvodi sa visokim sadržajem proteina su iznenađujuće bolji od drugih gotovih proizvoda, kaže Hegele: „Ako je sadržaj proteina veći, onda sadržaj ugljenih hidrata teži da bude manji , kao i proporcija koja se odnosi na šećer".
Sve u svemu, proizvodi sa visokim sadržajem proteina sadrže manje masti i manje nezdravih zasićenih masnih kiselina, ali u isto vreme sadrže više vlakana. Ove dve naučnice su uspela da pronađu samo malo više soli tokom svoje istrage.
Niskokalorični proizvodi
Testovi u takozvanim metaboličkim komorama su takođe pokazali pozitivne efekte na ispitanike. Metaboličke komore su zatvorene, male prostorije u kojima se izvlači i analizira iskorišćeni vazduh. Ovo omogućava istraživačima da odrede koliko kalorija se sagoreva iz ugljenih hidrata, masti i proteina. Prostorije su oskudno opremljene. Imaju samo krevet, sto, toalet sa umivaonikom i bicikl za vežbanje.
Učesnici studije su proveli dva i po dana u ovim prostorijama. U kontrolnoj grupi, ponuđeno im je onoliko normalne, praktične hrane koliko su želeli da jedu. Druga grupa je dobila one sa posebno visokim sadržajem proteina. U ovoj grupi, učesnici su dnevno unosili skoro 200 kalorija manje.
To je verovatno zato što su intenzivnije žvakali hranu, kao što su istraživači otkrili kada su brojali pokrete žvakanja. Ispitanici u grupi sa visokim sadržajem proteina takođe su sagoreli više kalorija tokom navedene vežbe na bicikl ergometru od kontrolne grupe koja je jela konvencionalne gotove proizvode.
Previše kalorija čak i sa visokim sadržajem proteina
„To zvuči sjajno, naravno, ali još uvek postoji malo „ali“ koje možda i nije tako malo“, kaže Franciska Hegele. U obe grupe, učesnici su i dalje konzumirali više kalorija nego što su mogli da sagore. U kontrolnoj grupi sa konvencionalnim gotovim proizvodima prosek je bio 30 odsto više od potrebnog unosa. Ispitanici koji su dobijali visokoproteinske proizvode imali su znatno manje, ali su takođe jeli u proseku 16 odsto više od potrebnog unosa.
Sve u svemu, učesnici studije bi i dalje dobijali na težini čak i sa gotovim proizvodima sa visokim sadržajem proteina. Oni su i dalje visokokalorični gotovi proizvodi. Dijeta sa samo ovim posebnim oblikom je manje pogodna za gubitak težine.
Nisu neophodni pri treniranju
Sportistima nisu potrebni proizvodi sa visokim sadržajem proteina, kaže Anja Karlson. Ona je nutricionista na Univerzitetu primenjenih nauka u Hamburgu i predvodi radnu grupu za sportsku ishranu Nemačkog društva za ishranu. Takmičarski sportisti definitivno imaju veću potrebu za proteinima. Vašim mišićima može biti potrebno do dva puta više proteina. Čak i ambicioznim sportistima amaterima može biti potrebno više proteina nego ljudima koji su fizički neaktivni.
Međutim, dodatni protein obično uopšte nije potreban. „Da budemo iskreni: U proseku, opšta populacija jede onoliko proteina koliko preporučujemo sportistima koji se takmiče“, kaže Karlson.
Fokus treba biti na ugljenim hidratima
Sportisti treba da se postaraju da imaju dovoljno ugljenih hidrata. „To je veći problem, što se na ugljene hidrate trenutno gleda kao na lošu ili zlu hranljivu materiju, baš kao što je to možda bilo 1970-ih i 1980-ih godina“, kaže Karlson. Prema rečima nutricioniste, proizvodi sa visokim sadržajem proteina su definitivno nepotrebni. Potrebe za proteinima mogu se lako zadovoljiti hranom kao što su kvark i piletina, ili na ekološki prihvatljiviji način: sojom i mahunarkama.
Proizvodi sa visokim sadržajem proteina nisu dobri za životnu sredinu
Na kraju krajeva, životinjski proizvodi imaju mnogo lošiji balans u pogledu emisije CO2, potrošnje vode i kopnenog prostora od biljnih proteina. Zbog toga proizvodi sa visokim sadržajem proteina često nisu naročito ekološki prihvatljivi. U svojim studijama, Franciska Hagele i Jana Kop otkrile su da samo oko trećine dodatnog proteina dolazi iz biljnih izvora. Ostatak dolazi ili iz mešavine životinjskih i biljnih izvora ili u potpunosti iz životinjskih izvora.
Srbija Danas/ T.O.